Klasztor na Wigrach to prawdziwa perła i zarazem najcenniejszy zabytek sakralny Suwalszczyzny. Już samo jego położenie na półwyspie, który oblewają wody jeziora Wigry jest spektakularne. Zaglądając w jego zakamarki możemy poznać sekrety pustelniczego życia kamedułów, zobaczyć zjawiskowe wnętrze kościoła, czy też wejść na dzwonnicę po zapierające dech w piersiach widoki.
Pokamedulski klasztor w Wigrach – intrygująca historia kamedułów, czyli zakonu pustelników
Pierwsze historyczne wzmianki o Wigrach, rozpoczynają się już za czasów Jaćwingów, którzy jako pierwsi zamieszkiwali tereny dzisiejszej Suwalszczyzny. Swego czasu na łowy przyjeżdżał tutaj również sam król Władysław Jagiełło. Pewnego dnia natknął się tu na niewielką pustelnię, a wieść o tym dotarła szybko do Krakowa.
Dwa wieki później król Jan Kazimierz ufundował nad jeziorem Wigry kościół i klasztor dla 12 zakonników. Wierzył, że w ten sposób wyprosi u Boga łaski na odwrócenie ciągłych klęsk, jakie nawiedzały Rzeczpospolitą za czasów jego rządów. W 1668 roku kameduli osiedli wtedy na niewielkiej wyspie na jeziorze Wigry.
Miejsce było idealne, zgodne z regułami pustelniczego kamedulskiego zakonu, czyli z dala od ludzi, w odosobnieniu oraz w otoczeniu dzikiej puszczy i jeziora. Kameduli byli gospodarnymi zakonnikami, mieszkali na Wigrach przez 132 lata. To oni założyli miasto Suwałki, okoliczne wsie i folwarki. Budowali drogi, obrabiali rolę i tworzyli fabryki, erem na Wigrach był wtedy jednym z najbogatszych w Europie.
Kameduli mieszkali w niewielkich domkach pustelniczych, czyli eremach. Zakonników wyróżniała wielka skromność, pracowitość i pustelniczy tryb życia. Niestety wkrótce drewniane zabudowania klasztoru i kościoła spłonęły, a budowa nowej murowanej świątyni zajęła prawie 50 lat.
Zakonnicy weszli w posiadanie ogromnego majątku, jednak dobre czasy i rozkwit zakonu zakończył się wraz z rozbiorami. Władze pruskie skonfiskowały dobra Kamedułów, a zakonnicy zostali zmuszeni w 1800 roku by opuścić Wigry. Przenieśli się do podwarszawskich Bielan.
I i II wojna światowa doprowadziły do jeszcze większych zniszczeń budynków klasztoru. W późniejszych czasach na jego terenie był nawet szpital i więzienie dla jeńców wojennych. Niestety na swoją odbudowę klasztor musiał długo poczekać. Na szczęście to piękne miejsce podniosło się z ruin. Dziś możemy cieszyć oko wyremontowanym kompleksem klasztornym i korzystać z jego atrakcji.
Klasztor Wigry: dojazd, parking, godziny otwarcia, cennik biletów wstępu, mapa
Jadąc z Suwałk w kierunku Sejn, mijamy potężny kompleks Puszczy Augustowskiej. To drugi największy leśny obszar w naszym kraju. W miejscowości Stary Folwark na wzgórzu wyłania się zachwycający kompleks wigierskiego klasztoru.
Przy murach klasztoru jest duży płatny parking dla samochodów osobowych, kamperów, czy też autobusów.
Godziny otwarcia klasztoru na Wigrach: poniedziałek-niedziela 10:00-16:00.
Cennik biletów wstępu: wejście na dziedziniec 5 zł, bilet normalny 18 zł, bilet ulgowy 10 zł.
Zwiedzanie klasztoru na Wigrach, co warto zobaczyć?
Najbardziej okazałym zabytkiem pokamedulskiego klasztoru jest barokowy kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP. Jego wnętrze jest imponujące i bardzo bogato ozdobione. Ołtarz główny i aż 9 ołtarzy bocznych to prawdziwe dzieła sztuki, wyrzeźbione z dębowego drzewa, pozłacacie i przyozdobione wizerunkami świętych.
Ciekawą atrakcją pokamedulskiego klasztoru są krypty zakonników, ukryte pod posadzką kościoła. Spoczywa w nich około 40 zakonników, a dwie z krypt są przeszklone niewielkim okienkiem, dzięki temu możemy zobaczyć grób z pociemniałymi i wysuszonymi już ciałami kamedułów, którzy chowani byli bez trumny i bez butów.
W jednym z grobów spoczywa pierwszy wigierski biskup Franciszek Karpowicz. Niestety w czasie II wojny światowej Niemcy zniszczyli i splądrowali krypty w poszukiwaniu kosztowności i klejnotów.
Podczas zwiedzania pokamedulskiego klasztoru na Wigrach masz okazję zobaczyć również 17 eremów, czyli pustelniczych domków kamedułów. Każdy z zakonników mieszkał w odosobnieniu, w niewielkiej i bardzo skromnie urządzonej celi. Dziś w eremach również można zamieszkać, bo eremy służą dziś jako pokoje hotelowe.
Nad eremami góruje wysoka wieża zegarowa, która jest najlepszym punktem widokowym na klasztor, a także jezioro Wigry. Z jej szczytu mamy widok na błyszczące w słońcu żaglówki, które suną po niebieskiej wodzie, natomiast z drugiej widok na “osiedle” eremów oraz piękną różową świątynie z dwoma wieżami.
Kolejnym z miejsc klasztoru Wigry, jakie trzeba zobaczyć są apartamenty papieskie, gdzie podczas wizyty w czerwcu 1999 roku przebywał papież Jan Paweł II. Dziś w kilku pomieszczeniach dawnego refektarza urządzone jest muzeum. Możemy zobaczyć w nim apartamenty w których mieszkał papież, jego osobiste przedmioty, czy też zdjęcia z wizyty na Suwalszczyźnie.
Kameduli – intrygujący zakonnicy, kiedyś i dziś
Czy wyobrażasz sobie nie móc odezwać się do drugiej osoby, żyć tylko pracą, modlitwą oraz postem… Dodatkowo w totalnym odosobnieniu, bez wychodzenie poza mury klasztoru? Kameduli wyznają surowe zasady i dodatkowo kurczowo trzymają się wyznaczonych reguł. Z pewnością dlatego na całym świecie jest ich obecnie już tylko kilkudziesięciu.
Do dziś w Polsce mamy kilka kamedulskich eremów, jako pierwszy powstał słynny klasztor na krakowskich Bielanach, w którym wciąż mieszka kilku pustelników. Później powstały klasztory w Rytwianach, na Bielanach pod Warszawą, w Bieniszewie, a także klasztor Wigry.
Łacińska dewiza zakonu Kamedułów brzmi “Ora et Labora” czyli módl się i pracuj. Kameduli zawsze skrupulatnie planują swój dzień tak żeby mieć nadmiar obowiązków, bo gdy człowiek jest leniwy i mu się nudzi to psuje mu się dusza.
Dlatego też codziennie budzą się przed świtem, zapuszczają długie brody, są wegetarianami i żyją bardzo skromnie. Ich biały habit ma symbolizować czystość i to właśnie od koloru ich ubrania miejsca, w których osiedlali się nazwano “Bielanami”. Zakonnicy mają zakaz odwiedzania się, a także rozmowy między sobą. Żeby zostać wyświęconym zakonnikiem trzeba czekać na śluby prawie 6 lat!
Co warto zobaczyć na Suwalszczyźnie?
Jezioro Wigry to prawdziwa perła wśród atrakcji województwa podlaskiego. Jego najcenniejsze przyrodnicze skarby objął ochroną Wigierski Park Narodowy. Jedną z najciekawszych atrakcji jest tu szlak rowerowy wokół jeziora Wigry. Sporym uznaniem cieszą się również spływy kajakowe rzeką Czarna Hańcza, która jest najpiękniejszą w całej Polsce.
Augustów to najsłynniejsze uzdrowisko w województwie podlaskim. To zdecydowanie raj dla rowerzystów, a jedną z najciekawszych tras jest szlak rowerowy wokół jeziora Białe Augustowskie. Jeśli lubisz aktywny wypoczynek w kajaku i chcesz mieć dziką przyrodę na wyciągnięcie ręki, to koniecznie wyrusz na szlak kajakowy Doliną Rospudy! Równie dużą popularnością cieszy się szlak rowerowy wokół jeziora Studzieniczne. Co więcej, masz okazję zobaczyć tu przepięknie usytuowane na wyspie sanktuarium w Studzienicznej.
Jeśli zwiedzisz już klasztor nad jeziorem Wigry, koniecznie rusz dalej na północ poznać atrakcje Suwalskiego Parku Krajobrazowego, najstarszego w Polsce! Czeka tu sporo fajnych miejsc, jak chociażby:
- Jezioro Szurpiły z Górą Zamkową, czyli pozostałością grodu Jaćwingów, a także Cisowa Góra zwana suwalską Fudżijamą, która jest najlepszym punktem widokowym!
- Nie możesz pominąć malowniczej doliny Szeszupy, gdzie zobaczysz zabytkową molennę w Wodziłkach, która należy do staroobrzędowców.
- Dla fanów pieszych wędrówek polecam Dolinę Czarnej Hańczy, czyli najpiękniejszy szlak Suwalszczyzny! Trasa zaczyna się przy ośrodku edukacji Turtul, prowadzi przez słynny oz turtulski oraz na wieżę widokową w wiosce Melsowizna, natomiast kończy się przy jeziorze Hańcza.
- Koniecznie trzeba zwiedzić również słynne suwalskie rezerwaty: Głazowisko Bachanowo to malownicze miejsce nad rzeką Czarna Hańcza, natomiast głazowisko Rutka jest świetnym widokowym punktem na Suwalski PK.
Historia powstania klasztoru na Wigrach jest niesamowita i ciągnie się już od kilkuset lat. Klasztor jest malowniczo położony wśród morenowych pagórków, błękitnego jeziora Wigry i lasów Puszczy Augustowskiej, przez co uznawany za prawdziwą perłę Suwalszczyzny. No i trudno się z tym nie zgodzić, a z pewnością trzeba zobaczyć każdy jego ciekawy zakamarek i poznać intrygujące losy kamedułów.
Plan wypadu na Klasztor Wigry
Dojazd: najwygodniej tu dotrzeć własnym samochodem, przez Wigry przechodzi szlak rowerowy
Parking: płatny parking przy klasztorze
Bilety Wstępu:
- Pokamedulski Klasztor w Wigrach – bilet normalny 18 zł/os, bilet ulgowy 10 zł/os
Czas zwiedzania:
- Na zwiedzanie klasztoru w Wigrach warto poświęcić minimum 1-2 godz.
Nasz autorski przewodnik