Białowieża to niezwykle malownicza miejscowość, otoczona przez dzikie lasy Puszczy Białowieskiej, czyli królestwo żubra. To prawdziwa zielona oaza, w której rządzi natura, a tradycja widoczna jest na każdym kroku. Wyśmienita kuchnia, genialne szlaki rowerowe, świetne ścieżki przyrodnicze, zaskakujące zabytki, a do tego cuda natury. To tylko kilka z powodów, dla których warto odwiedzić Białowieżę.
Białowieża to niewielka Podlaska wioska, otoczona z każdej strony przez dziewicze lasy Puszczy Białowieskiej. Jej najcenniejsze przyrodnicze skarby ochrania Białowieski Park Narodowy. Jeśli szukasz idealnego miejsca na urlop podczas którego złapiesz głębszy oddech, poczujesz naprawdę dziką przyrodę i dotkniesz niegasnącej tradycji, to Białowieża jest idealnym kierunkiem!
Z czego słynie Białowieża? Genialny szlak ścieżki przyrodniczej Żebra Żubra, zagroda pokazowa, w której staniesz oko w oko z królem puszczy, a do tego przepiękny Park Dworski z eleganckim Dworkiem Gubernatora. Białowieża zaskakuje nas swoimi wyjątkowymi atrakcjami, a przecież znajdziesz tu również nowoczesne i multimedialne muzeum przyrodnicze, szalone drezyny, którymi wjedziesz w głąb puszczy i świetne trasy rowerowe.
Kiedy najlepiej jechać do Białowieży? To miejsce warto odwiedzić o każdej porze roku, wiosna pachnie czosnkiem niedźwiedzim i zawilcami, latem prastare dęby dają nam przyjemny cień, a jesień mieni się milionem barw. Białowieża to świetny kierunek zarówno na weekend, jak i kilkudniowy urlop.
Podlasie atrakcje – 20 miejsc, za które pokochasz Podlaskie, co warto zobaczyć?
Białowieża – gdzie leży? Dojazd, parking, mapa atrakcji
Gdzie leży Białowieża? Ta mała miejscowość położona jest na terenie województwa podlaskiego, tuż przy granicy z Białorusią w powiecie Hajnowskim. Białowieża leży tak naprawdę na rozległej polanie w samym sercu Puszczy Białowieskiej. Przez wioskę przepływa rzeka Narewka. W Białowieży mieszka około 1800 osób.
Jak dojechać do Białowieży? Najpopularniejszą i praktyczne jedyną drogą jaką możemy się dostać do Białowieży jest trasa z Hajnówki, czyli droga nr 689. Drugą opcją jest dojazd już mniej popularną trasą z miejscowości Narewka.
Gdzie zjeść w Białowieży? Najlepsze regionalne restauracje
Kuchnia Podlaska to prawdziwa petarda smaków i jak dla mnie, nie ma w całej Polsce bardziej wyrazistych i tylu różnorodnych regionalnych potraw, co właśnie na Podlasiu. Przepyszne kartacze, babka ziemniaczana, kibiny, pielmieni, sękacz, lokalne miody, nalewki czy browar. Lista kulinarnych atrakcji Białowieży nie ma końca, a gdzie najlepiej skosztować tych przysmaków?
- Restauracja Stoczek – miejsce z prawie stuletnią tradycją, które serwuje najlepsze wykwintne kartacze
- Restauracja Carska – klimatyczne miejsce z genialną kuchnią wschodu
- Babushka Bistro – kultowa knajpa ze świetnymi regionalnymi smakołykami
- Bar Biesiada – tani, smaczny bar z regionalnymi potrawami
- Browar Przełom – miejscowy regionalny browar z Białowieży
1. Park Pałacowy – od czego zacząć zwiedzanie Białowieży?
Park Pałacowy w Białowieży już od ponad 120 lat gości w swoich alejkach szukających wytchnienia turystów. Początkowo stworzony został jako park przy potężnym myśliwskim pałacu carów Rosji. Niestety ten ogromny kompleks jakim był sam pałac nie przetrwał czasów wojny.
Dziś w 50 ha parku możemy spotkać aż 90 różnych gatunków drzew i krzewów. Intrygujące są w szczególności sosna wejmutka, brzoza papierowa, czy choina kanadyjska. Dodatkowo zobaczymy tu również aż 14 ponad 250 letnich dębów.
Natomiast najciekawszym budynkiem parku jest dziś zabytkowy Dworek Gubernatora o charakterystycznej miętowej barwie. Warto też zwrócić uwagę na kilka innych zabytkowych obiektów jak Brama Pałacowa, Stajnia Kozacka, czy też Arsenał i Dom Szoferów. Park Pałacowy to serce Białowieży, jakie zawsze tętni życiem, to też miejsce, od którego warto zacząć zwiedzanie Białowieskiego Parku Narodowego.
2. Muzeum Przyrodniczo Leśne Białowieskiego Parku Narodowego – atrakcje również dla dzieci w Białowieży
Żeby poznać jak wyjątkowym skarbem jest Puszcza Białowieska warto odwiedzić najstarsze na Podlasiu muzeum, które dziś działa jako nowoczesne i multimedialne Muzeum Przyrodniczo Leśne Białowieskiego Parku Narodowego. To zdecydowanie jedna z ciekawszych atrakcji Białowieży i to dla całych rodzin.
Białowieski Park Narodowy to tak rozległy i potężny kompleks, że nie jesteśmy w stanie podczas krótkiego pobytu zaglądnąć w jego najskrytsze zakamarki. Szczególnie, że część Puszczy jest objęta ochroną ścisłą i zamknięta dla turystów. Właśnie dlatego warto zajrzeć do Muzeum Przyrodniczo Leśnego.
Co czeka nas na wystawach? Interaktywna ekspozycja jest wyposażana w audioprzewodnika, a dzięki efektom multimediów w połączeniu ze światłem i dźwiękiem intuicyjnie odkrywamy poszczególne dioramy. A w nich żyjące w parku zwierzęta, z największym królem puszczy, czyli żubrem, zwinnymi rysiami, wilkami, jeleniami, czy łosiami. Poznajemy jak każde ze zwierząt radzi sobie w naturalnym środowisku i co jest jego zagrożeniem.
Wystawa odrywa przed nami również potężny świat roślin, których nie sposób się doliczyć. Co ciekawe, możemy też poznać jak puszcza przez lata służyła człowiekowi. Bo przecież drzewo od lat dawało opał i węgiel, łąki służyły jako pokarm dla zwierząt, a w leśnych barciach można było zdobyć wyśmienity miód. Zdecydowanie warto tu zabrać dzieci żeby pokazać im skarby Puszczy Białowieskiej, a później próbować je znaleźć na jednym ze szlaków.
Godziny otwarcia Muzeum Przyrodniczo Leśne Białowieskiego Parku Narodowego:
- 16 kwietnia – 15 października: poniedziałek – piątek 9:00 – 16:30, sobota – niedziela 9:00 – 16:30
- 16 października – 15 kwietnia: wtorek – niedziela 9:00-16:00
Cennik biletów wstępu: bilet normalny 16 zł, bilet ulgowy 10 zł, opłata za wypożyczenie audioprzewodnika 4 zł.
Średni czas zwiedzania 50 minut.
3. Rezerwat Pokazowy Żubrów w Białowieży – oko w oko z królem puszczy
Co warto zobaczyć w Białowieży? Być w Białowieży i nie widzieć żubra, to zwyczajnie nie wypada. Jednak gdzie go znaleźć skoro Puszcza Białowieska jest tak potężna? Nic prostszego, wystarczy wybrać się do Rezerwatu Pokazowego Żubrów. Tam znajdziecie wiele pięknych okazów, które chętnie zapozują, oczywiście z bezpiecznej odległości.
Co więcej, w rezerwacie spotkacie również inne zwierzęta jakie żyją w puszczy. Są tu łosie, wilki, rysie i dziki. Ciekawym okazem jest żubroń, czyli krzyżówka żubra z bydłem domowym, potężne żubronie są większe niż żubry i mogą ważyć nawet ponad tonę.
Oprócz tego w rezerwacie zobaczymy też urocze szare koniki polskie, które są przodkami wymarłych dziś koni stepowych tarpanów. Jeśli zastanawiacie się jak bezpiecznie poznać puszczańskie zwierzęta, to rezerwat będzie idealnym miejscem na spacer i zarazem świetną atrakcją Białowieży dla dzieci, którą nie można pominąć.
Rezerwat Pokazowy Żubrów – Białowieski Park Narodowy
Godziny otwarcia Rezerwatu Pokazowego Żubrów w Białowieży:
- 16 kwietnia-15 października: codziennie 9:00–17:00
- 16 października-15 kwietnia: od wtorku do niedzieli 9:00 – 16:00
Cennik biletów wstępu: bilet normalny 20 zł, bilet ulgowy 12 zł.
Średni czas zwiedzania 1,5-2 godz.
4. Białowieskie Drezyny – atrakcja Białowieży dla aktywnych
Białowieskie Drezyny to świetna atrakcja dla żądnych wrażeń turystów, szalonej grupy znajomych, czy rodzin z dziećmi, które chcą spędzić czas w nieszablonowy sposób. Na czym polega przejażdżka drezynami? Ruszamy w malowniczą podróż po torach nieczynnej obecnie linii kolejowej, która prowadziła kiedyś z Hajnówki do Białowieży.
Drezyna to lekki pojazd, który z reguły służy do technicznej obsługi torów, dziś jest ciekawą atrakcją turystyczną. Żeby napędzić drezynę trzeba użyć siły własnych rąk. Dodatkowym plusem jest ich pojemność drezyny. Możemy zabrać na taką wycieczkę nawet 10 osób, zatem fundujemy sobie świetną zabawę w gronie najbliższych. A jeśli lubicie adrenalinę to możecie rozpędzić drezynę nawet do 20 km/h!
Dodatkowo do wyboru mamy aż 2 trasy! Najkrótsza trasa Białowieża Towarowa – Białowieża Pałac liczy 4 km w dwie strony, zatem pokonamy tą trasę w 30 minut. Dłuższy wariant to trasa dla zaawansowanych, czyli Białowieża Towarowa – Grudki, tutaj dystans jaki pokonamy to już 7 km w dwie strony, czyli 1 godz. świetnej zabawy i przejażdżka przez bardziej dzikie tereny Puszczy.
Cennik biletów wstępu wynajęcia drezyn w Białowieży:
- Białowieża Towarowa – Białowieża Pałac – 100 zł drezyna
- Białowieża Towarowa – Grudki – 140 zł drezyna
5. Żebra Żubra – najciekawsza ścieżka przyrodnicza przez Puszczę Białowieską
Ścieżka Edukacyjna Żebra Żubra to najbardziej popularna trasa w Puszczy Białowieskiej. Podczas malowniczego spaceru po drewnianych kładkach i usypanej sztucznie grobli, mamy okazję podziwiać dzikie tereny prastarej puszczy. Na szlaku zobaczymy zarówno potężne kilkusetletnie dęby, podmokłe olsy, jak i bagienne tereny Puszczy Białowieskiej.
Dodatkowo prawie połowę szlaku tworzą klimatyczne drewniane kładki. Dawniej kładka zbudowana była z nierównych dębowych oraz jesionowych desek, które ułożone były w sporych odstępach. Taki widok do złudzenia przypominał żebra, stąd też się wzięła jej nazwa , czyli Żebra Żubra.
Ścieżka ma długość 2,7 km w jedną stronę, a na jej przejście trzeba przeznaczyć około 45 minut. Trasa jest bardzo łatwa do przejścia, więc śmiało można zabrać nawet mniejsze dzieci. Dodatkowo ścieżka kończy się tuż przy Zagrodzie Pokazowej Żubrów, więc spacer możemy połączyć ze zwiedzaniem. Żebra Żubra to świetna przyrodnicza atrakcja Białowieży!
Puszcza Białowieska – szlak po kładce Żebra Żubra
6. Skansen w Białowieży – kultura Podlasia w jednym miejscu
Co warto zobaczyć w Białowieży? Skansen Architektury Drewnianej Ludności Ruskiej Podlasia w Białowieży to miejsce, które powinien zobaczyć każdy pasjonat kultury Podlasia. Skansen leży tak naprawdę na terenie dawnej wsi Kropiwnik, którą niestety zniszczyli hitlerowcy podczas II wojny światowej. Dziś w skansenie zobaczymy wiele niezwykle klimatycznych i starych chat, jakie trafiły tutaj z wielu podlaskich wiosek.
Co ciekawe, dachy chałup wciąż pokrywa strzecha albo gont. Mają także charakterystyczne dla Podlasia okiennice, a wnętrza wypełniają zabytkowe meble i przedmioty codziennego użytku. Są tu również dwa wiatraki, stodoła czy też majsternia z imponującym wyposażeniem w narzędzia, które służą do obróbki drewna.
Bardzo ciekawie prezentuje się także malutka ośmioboczna kapliczka pod wezwaniem świętego Aleksandra Newskiego, a 12 września odprawiana jest tu co roku msza święta w dzień jej patrona. Zdecydowanie warto tu zajrzeć, zabrać całą rodzinę i odkryć jak dawniej wyglądało codzienne życie w Puszczy Białowieskiej i na Podlasiu.
Średni czas zwiedzania 1,5-2 godz.
7. Cerkiew św. Mikołaja – niezwykły zabytek Białowieży
Cerkiew św. Mikołaja w Białowieży już z zewnątrz wyróżnia się niezwykle wyraźnie, bo zbudowana jest z czerwonej cegły, co mocno kontrastuje z charakterystycznym stylem drewnianych świątyń i chatek Podlasia. Cerkiew wieńczą na dachu dwie spore kopuły, ale na największa uwagę zasługuje jej wnętrze.
W cerkwi św. Mikołaja w Białowieży zdecydowanie najbardziej wyjątkowy jest jej ikonostas, stworzony z chińskiej porcelany. Dziś jest to jedyny taki zabytek jaki możemy zobaczyć w Polsce. Budowa cerkwi rozpoczęła się w 1894 roku i trwała 3 lata. Jej fundatorem był car Rosji Aleksander III.
Po zakończeniu prac cerkiew została okrzyknięta najpiękniejszą w całej grodzieńskie guberni. Co ciekawe, fundamenty świątyni to ociosane kamienie z terenów puszczy, a cegłę na miejscu budowy wyrabiał sprowadzony ze śląska Niemiec.
Dziś cerkiew św. Mikołaja wraz z porcelanowym ikonostasem jest wielkim zabytkiem i ogromną atrakcją Białowieży, jaką powinien odwiedzić każdy pasjonata i wielbiciel dzieł sztuki.
8. Stacja kolejowa Białowieża Towarowa i Restauracja Carska
Zdecydowanie jedną z ciekawszych atrakcji Białowieży jest zabytkowy dworzec kolejowy z 1903 roku, czyli Białowieża Towarowa. Dziś wciąż możemy zobaczyć tutaj kompleks dworcowych budynków z wieżą ciśnień, budynkami domków pracowników, czy też pociągami, jakie wciąż stoją na torach.
Jednak obecnie ich przeznaczenie jest dość nietypowe, w budynku dworca kolejowego działa obecnie Restauracja Carska, natomiast sąsiednie budynki służą jako pokoje hotelowe i apartamenty. Ich wystrój nawiązuje do carskiej epoki więc wizyta w takim miejscu to pewnego rodzaju podróż w czasie. Nawet jeśli nie zamierzasz nocować w takich luksusowych pokojach to warto tu wpaść na regionalny obiad, czy dobrą kawę.
9. Miejsce Mocy w Puszczy Białowieskiej
Jest w Polsce kilka miejsc mocy, w których można odczuć tak zwane pozytywne wibracje. Z reguły takie punkty mają bardzo duże nagromadzenie ładunków dodatnich, dlatego zaskakująco pozytywnie mogą wpływać na nasz organizm i jego samopoczucie.
Naukowcy twierdzą, że każde miejsce mocy ma zadziwiająco wysoki współczynnik promieniowania, oczywiście tego pozytywnego. Co ciekawe, to z reguły właśnie w takich punktach odkrywamy ślady dawnych pogańskich kultów. Jak zapewne wiesz, pradawne ludy czciły każdy skrawek ziemi, każdy potok, kwiatek, głaz, czy drzewo. Właśnie takie miejsce znajdziesz w Puszczy Białowieskiej.
Do Miejsca Mocy możesz dotrzeć zielonym szlakiem z Białowieży, albo krótszą wersją trasy z leśnego parkingu przy nieczynnych torach kolejowych na trasie Białowieża – Hajnówka. Bezpośrednie dojście jest możliwe Sinicką Drogą, a następnie leśną ścieżką za wyznaczonymi znakami.
Miejsce Mocy w Puszczy Białowieskiej – nietypowa atrakcja Białowieskiego Parku Narodowego
10. Browar Przełom w Białowieży – lokalne rzemieślnicze piwo z pasji
Jeśli lubisz poznawać lokalne smaki i doceniasz serce włożone w pieczołowicie warzone piwo, to z pewnością ta atrakcja przypadnie Ci do gusty. W Browarze Przełom skosztujesz prawdziwego Ducha Puszczy, albo Bisona Bonansusa. Brzmi ciekawie i tak też smakuje.
Właśnie tutaj możesz na własne oczy zobaczyć jak przebiega proces fermentacji piwa, ile czasu trzeba czekać, aż powstanie złoty trunek i najważniejsze, możesz go później skosztować. A to wszystko w miejscu z lokalnymi tradycjami i w dodatku w samym sercu Puszczy Białowieskiej.
11. Białowieża – Leśne Budy, czyli najciekawszy szlak rowerowy
Białowieża to świetna baza wypadowa na rodzinne wycieczki rowerowe. Znajdziemy tu zarówno długodystansowe trasy jak i krótsze wersje na rowerowe wyprawy z mnóstwem atrakcji. Trasa z Białowieży do osady Leśne Budy to świetna propozycja na aktywna i bardzo klimatyczną podróż w czasie przez podlaskie wioski, punkty widokowe oraz niezwykłe kładki.
Szlak w dwie strony liczy około 26 kilometrów, a trasa w całości przebiega po płaskim terenie i wyłącznie asfaltowymi drogami. Po drodze mijamy Skansen w Białowieży, który leży na terenie dawnej wsi Kropiwnik. Puszczańską wioskę Pogorzelce, Teremiski i Budy Leśne, czyli dawne przemysłowe osady i śródleśne wioski w samym sercu Puszczy Białowieskiej.
Białowieża i Puszcza Białowieska – najciekawsze szlaki rowerowe – Pogorzelce, Teremiski i Budy Leśne
12. Szlak Dębów Królewskich – Białowieża i jej przyrodnicze atrakcje
Puszcza Białowieska zaskakuje nas na każdym kroku. Mało jest na świecie tak dzikich miejsc, tak potężnych drzew i tak starych okazów. Gdyby te dęby mogły do nas przemówić, to ich opowieści byłyby pełne emocji i ciekawostek. Szczególnie ciekawą trasą jest ścieżka edukacyjna Szlakiem Dębów Królewskich.
Ścieżka edukacyjna Szlakiem Dębów Królewskich jest płatna. Niespełna kilometrowa drewniana kładka prowadzi nas do okazów dębów, najstarsze okazy liczą ponad 500 lat. Co więcej, każde z drzew nosi imię jednego z królów Polski, albo z książąt litewskich, którzy brali udział w bardzo popularnych w tamtych czasach polowaniach na terenie Puszczy Białowieskiej.
Dodatkowo na tabliczkach informacyjnych pod każdym imieniem dębu mamy jego szczegółowe dane. Zatem możemy poznać jaki jest jego wiek, wysokość i obwód. Kolejną świetną ciekawostką są krótkie opowieści o związkach każdego króla czy księcia z puszczą i terenami obecnego Podlasia. To bardzo interesująca podróż w czasie.
Szlak Dębów Królewskich – Puszcza Białowieska
13. Historyczne Miejsce Straceń w Białowieży
Na krańcach Białowieży, na terenie dawnej żwirowni znajduje się niezwykle mistyczne miejsce Puszczy Białowieskiej Miejsce Straceń, które opowiada nam o trudnych losach mieszkańców Białowieży. To tutaj w czasie II wojny światowej hitlerowcy rozstrzelali prawie 500 osób.
Symboliczny i mroczny pomnik upamiętnia poległych tu katolików, prawosławnych i żydów. Zdecydowanie warto tu zajrzeć choć na chwilę, żeby przekonać się jak wielokulturowym miejscem od lat było i wciąż jest Podlasie.
14. Ośrodek Edukacji Leśnej Jagiellońskie
Ośrodek Edukacji Leśnej Jagiellońskie tworzą dwa budynki w stylu dworków, które ukryte są na krańcach puszczy, tuż przy granicy z Białorusią. Dlaczego warto zajrzeć do tej atrakcji Białowieży? Możemy tu zobaczyć ciekawe wystawy edukacyjne poświęcone puszczy albo wziąć udział w warsztatach.
Dodatkowo przy ośrodku możemy ruszyć na spacer ścieżką przyrodniczą “Krajobrazy Puszczy” do rezerwatu Wysokie Bagno. To świetna 5 km trasa prowadzi nas doliną Narewki i odkrywa przyrodnicze skarby Białowieży.
15. Topiło – leśna osada nad jeziorem
Malutka śródleśna osada Topiło niezwykle malowniczo wkomponowała się w krajobraz Puszczy Białowieskiej. Sama nazwa wsi według opowiadań nawiązuje do topiącego się w tutejszych bagnach bydła. Wioska leży nad rzeczką Perebel, która tworzy tu sporych rozmiarów, bo około 20 ha zalew.
To prawdziwy raj dla wędkarzy, ale i nie tylko. Wokół Zalewu Topiło można wyruszyć na spacer ścieżką przyrodniczą Puszczańskie Drzewa. Tablice edukacyjne opowiadają nam o różnych ciekawych okazach drzew jakie rosną na trasie. Aż dziw bierze, że jest tu aż tyle różnych gatunków.
Co ciekawe, dziś przez jeziorko Topiło przebiegają po grobli tory kolejki wąskotorowej. Kiedyś służyła do wywozu drzewa jakie dostarczała Puszcza Białowieska, a dziś jest atrakcją turystyczną. Można nią przyjechać do Topiła z Hajnówki.
Będąc w tym uroczym miejscu koniecznie wstąpcie do baru Ostatni Grosz, żeby posmakować tradycyjnej kuchni kresowej. W wiosce też znajdziecie sklep Oszoł, a tuż za nim historyczne miejsce z pomnikiem upamiętniającym poległych w czasie II wojny światowej leśników oraz żołnierzy AK.
Spotkamy tu też intrygującą drewnianą kapliczkę, która wyryta jest w pniu drzewa i łączy w sobie dwa wyznania. Zobaczymy na niej jak krzyż prawosławny splata się z krzyżem katolickim tworząc jedną całość.
Jezioro Topiło – szlak rowerowy przez Puszczę Białowieską
Nasz autorski przewodnik