Szumy nad Tanwią to przyrodnicza perełka Roztocza. Rzeka Tanew wyrzeźbiła tu kilkadziesiąt małych wodospadów, zwanych szumami. Po obu jej brzegach biegnie klimatyczna ścieżka z drewnianymi mostkami i kładkami. Wartki nurt obmywa korzenie drzew, które nad korytem utworzyły baldachim z potężnych gałęzi. Już po kilku minutach spaceru wiesz, że jesteś w przyrodniczym raju Roztocza!
Szumy nad Tanwią: praktyczne informacje i ciekawostki
Rezerwat przyrody Szumy nad Tanwią chroni doliny rzeki Jeleń i Tanew wraz z seriami 24 małych wodospadów, zwanych “szumami”. To zjawisko jest wyjątkowe, ponieważ rzeka Tanew ma nizinny charakter, a mimo to na tym odcinku zachowuje się jak górski potok. Właśnie ta nietypowość sprawia, że Szumy nad Tanwią uznawane są za przyrodniczy fenomen wśród atrakcji Roztocza.
Rezerwat położony jest na wysokości ok. 235 m, a jego najwyższe wzniesienie Kościółek, zwany też Zamczyskiem osiąga 246 m n.p.m. Przyrodniczych skarbów znajdziesz tutaj naprawdę wiele. Niezwykle cennych gatunków roślin jest w rezerwacie ponad 40. Wśród rzadkich i chronionych występuje tu: widłak jałowcowaty, bez koralowy i porzeczka alpejska. Spotkasz tu również rzadkie ptaki, jak chociażby bociana czarnego, pliszkę górską czy też zimorodka.
Wstęp na teren rezerwatu jest bezpłatny. Spacer odbywa się po wyznaczonej ścieżce, ale dodatkowo również po drewnianych kładkach i mostkach. Z jednej strony chronią one przyrodę przed zadeptaniem, a z drugiej ułatwiają nam poruszanie się po lessowej ziemi. Trasa jest łatwa i świetnie przygotowana na rodzinny wypad z dzieckiem. Co więcej, po rezerwacie Szumy nad Tanwią możesz również spacerować z psem.
Gdzie znajdują się Szumy nad Tanwią?
Szumy nad Tanwią położone są w południowo-wschodniej części Roztocza, na terenie województwa lubelskiego, pomiędzy miejscowościami Susiec i Huta Różaniecka. Utworzony w 1958 roku rezerwat zajmuje obszar około 41 ha i leży na terenie Parku Krajobrazowego Puszczy Solskiej.
Jak dojechać do Szumów nad Tanwią? – parking
Najwygodniejszym sposobem dotarcia do Szumów nad Tanwią jest samochód, motocykl bądź rower. Najlepiej kierować się do miejscowości Susiec (powiat tomaszowski), a następnie ruszyć w kierunku Huty Różanieckiej.
Przy głównej trasie na początku miejscowości Huta Szumy znajdziesz wyznaczony (płatny) parking leśny, który znajduje się tuż przy wejściu na szlak. Współrzędne parkingu: 50.394047, 23.207259. Na parkingu znajdziesz drewniane stoły, ławy, kosze na śmieci, budki z jedzeniem i pamiątkami oraz toalety toi-toi.
Szlak Szumów nad Tanwią – łatwa trasa dla każdego, ile się idzie?
Z parkingu ruszamy za znakami ścieżki przyrodniczej “Nad Tanwią”. Trasa jest oznakowana białymi kwadratami z czerwonym ukośnym paskiem, a jej długość wynosi ok. 3 km. Zatem na niespieszne przejście szlaku potrzebujesz około 1 godziny.
Szlak jest niemal w całości płaski, a więc świetnie sprawdzi się zarówno na krótki wypad, jak i rodzinny spacer z dzieckiem. Jednak nie zapuszczaj się tu z dziecięcym wózkiem, bo trasa prowadzi leśną ścieżką, są też wystające korzenie i drewniane kładki. Ubierz wygodne buty i unikaj tego odcinka po opadach deszczu, bo lessowa ziemia jest wtedy bardzo śliska.
Co ważne na trasie znajdziesz też 14 edukacyjnych tablic z przyrodniczymi ciekawostkami. Dzięki czemu jeszcze lepiej poznasz fenomen Szumów na Tanwi.
Z parkingu możesz również od razu kierować się na niebieski szlak, który biegnie wzdłuż rzeki Tanew. Najciekawszy fragment Szumów nad Tanwią znajduje się w środkowej części szlaku, gdzie szumy występują jeden po drugim, tworząc serię naturalnych kaskad. To właśnie tutaj Tanew najbardziej przypomina górski potok. Woda pieni się, przyspiesza i wydaje charakterystyczny, ciągły szum, od którego wzięła się nazwa tego miejsca.
Niebieskim szlakiem dotrzesz na szeroką polanę, gdzie latem działa bar “U Gargamela”. Parę kroków dalej na Tanwi znajdziesz ruiny strażnicy harcerskiej oraz również sezonowo czynną budkę z lodami. Wrócić na parking możesz już drugą stroną rzeki, a dokładniej żółtym szlakiem, a następnie leśną ścieżką wzdłuż szumów. Dzięki czemu częściowo zataczasz w ten sposób pętelkę.
Jeśli jednak te 3 kilometry to dla Ciebie za mało, a gwarantuję, że ten szlak to bułka z masłem… warto ruszyć dalej do wodospadu na Jeleniu! To znacznie mniej oblegana i zaciszna trasa, na której jeszcze bardziej poczujesz magię Roztocza.
Najpiękniejsza trasa Roztocza – szlak w pętli na Szumy nad Tanwią i do wodospadu na Jeleniu – mapa
Mam nadzieję, że skusisz się na nieco dłuższą wędrówkę wzdłuż rezerwatu Szumy nad Tanwią. Przed Tobą piękny szlak przez lasy Puszczy Solskiej, najwyższe wzniesienie, czyli Kościółek oraz największy w rezerwacie wodospad na Jeleniu! Brzmi ciekawie? Ruszamy zatem dalej po moc roztoczańskich atrakcji.
Trasa w pętli liczy około 8,6 km, a na jej przejście potrzebujesz 2-3 godziny, oczywiście w zależności od tempa. Na szlaku są ławeczki i miejsca piknikowe!
Kiedy przejdziesz już pierwszy efektowny etap szlaku, czyli opisane wyżej słynne Szumy nad Tanwią (niebieski szlak). Wchodzisz na bardziej dziką część naszej trasy. Szlak szumów jest w sezonie bardzo oblegany, ale zdecydowana większość turystów skupia się bardzo niesłusznie tylko na nich, tak jakby nie chcieli odkryć pozostałych atrakcji rezerwatu.
Kolejny etap wędrówki to niezwykle przyjemny szlak przez słodko pachnący sosnowy bór, wśród delikatnie szumiących drzew. Wciąż trzymamy się niebieskiego szlaku! Tu jest zdecydowanie ciszej, więc możesz chłonąć naturę pełną garścią.
Po około godzinie spaceru szlak skręca w prawo i drewnianym mostkiem przechodzimy nad rzeką Tanew. Tutaj do Tanwi wpada mniejsza rzeka Jeleń. Tu również zaczyna się małe podejście na wzniesienie Kościółek, które ze swoją wysokością 246m n.p.m. jest najwyższe w okolicy. Co ciekawe, szczyt nazywany jest też Zamczyskiem, a według archeologicznych badań znajdowało się na nim grodzisko. Dziś pośrodku lasu stoi tu kamienny krzyż i tablica, która opisuje, że w tym miejscu podczas II wojny światowej odbywały się msze partyzantów.
Kolejna godzina spaceru to połączenie kładek, leśnego szlaku przez sosnowy bór i trasy zboczem rzeki Jeleń. W końcu docieramy również do największego na całym Roztoczu wodospadu na Jeleniu, który liczy 1,5 m wysokości i 9 m szerokości.
Dalej kierujemy się już żółtym szlakiem, który po 20 minutach znów doprowadzi nas prosto na Szumy nad Tanwią. Stąd do parkingu jest już zaledwie 10 minut spaceru.
Co warto zobaczyć na Roztoczu?
Roztoczański Park Narodowy to obowiązkowy punkt do odwiedzenia dla miłośników przyrody. Zwierzyniec, Stawy Echo, Bukowa Góra, liczne ścieżki edukacyjne i dzikie lasy pokazują zupełnie inne oblicze Roztocza, najbardziej zalesionego parku narodowego w Polsce. To dobre miejsce zarówno na dłuższe wędrówki jak i rowerowe wycieczki.
Czartowe Pole to jedno z najbardziej klimatycznych i zarazem nieodkrytych miejsc na Roztoczu. To malowniczy leśny rezerwat z dziką doliną rzeki Sopot, ruinami dawnej papierni i trasą spacerową z kładkami, czyli idealne miejsce na spokojny spacer połączony z nutą tajemniczości.
Kamieniołom w Józefowie jest jedną z mniej oczywistych atrakcji Roztocza, a mimo to uchodzi za jedno z najbardziej fotogenicznych miejsc w regionie. Punkt widokowy na dawny kamieniołom oferuje rozległą panoramę i świetnie sprawdza się jako przystanek na trasie zwiedzania Roztocza.
Szlak wzdłuż rzeki Szum to propozycja dla tych, którzy po wizycie nad Tanwią chcą zobaczyć mniej znane, ale równie malownicze oblicze Roztocza. Kolor rzeki jest wyjątkowy, a odgłosy szumiących kaskad słychać z każdego zakątka rezerwatu. Trasa prowadzi przez tereny leśne i podmokłe doliny, gdzie rzeka tworzy naturalne meandry, bystrza i niewielkie kaskady, zachowując bardzo dziki charakter.
Gotowe pomysły na górskie wypady!