Nieregularny zarys, 6 bastionów i 4 bramy oraz potężny mur z fosą na obszarze ponad 100 hektarów. Czy to nie brzmi imponująco? A wygląda równie ciekawie. Dziś dawny fort pruski możemy zwiedzać, zaglądając przy tym w jego najbardziej tajemnicze zakamarki.
Dziś potężny obiekt Twierdzy Boyen jest dostępny dla turystów, dodatkowo do wyboru mamy aż kilka wyznaczonych specjalnie ścieżek tematycznych. Twierdza Boyen to też najciekawsza atrakcja Giżycka. Patrząc na nią z lotu ptaka swoim kształtem przypomina nam wielką gwiazdę. Jej długie na 4,5 kilometra mury są dobrym punktem obserwacyjnym, chociaż całego obiektu i tak nie jesteśmy w stanie objąć wzrokiem. Twierdza Boyen to nie tylko obiekt militarny, dziś możemy wziąć udział w ciekawych wydarzeniach w fortecznym amfiteatrze, czy też zachwycić się detalami i zdobieniami bram wjazdowych. Twierdza Boyen to miejsce przesiąknięte tajemniczością i ciekawą historią, którą warto poznać.
Historia Twierdzy Boyen
Twierdza Boyen w Giżycku powstała w latach 1843 – 1855. Swoją nazwę zawdzięcza głównemu inicjatorowi budowy twierdzy, pruskiemu ministrowi wojny generałowi Hermanowi von Boyen. Budowa tego ogromnego bastionu miała ogromne znaczenie. Tutaj w wąskim przesmyku pomiędzy dwoma jeziorami miała przede wszystkim bronić wschodnich granic Prus. Jak ogromne było to przedsięwzięcie możemy sobie wyobrażać, a sama twierdza dodatkowo na bieżąco była ciągle modernizowana i coraz bardziej rozbudowywana. Można powiedzieć, że obszar twierdzy był sporym miasteczkiem, w którym mieszkało około 3 tysięcy żołnierzy. Co ciekawe w czasie I wojny światowej Twierdza Boyen okazała się miejscem nie do zdobycia dla wojsk rosyjskich. Jednak zimą 1945 roku na jej teren wkroczyli praktycznie bez walki. Po wojnie przez kolejnych 12 lat teren twierdzy trafił w ręce Wojska Polskiego. Później zaczęło tu działać kilka spożywczych przedsiębiorstw. Jednak po ich likwidacji Twierdza Boyen stała się wreszcie obiektem dostępnym dla turystów.
Zwiedzanie Twierdzy Boyen
W zależności od naszych upodobań i możliwości do wyboru podczas zwiedzania Twierdzy Boyen mamy trzy szlaki tematyczne. Najkrótszy szlak niebieski jest też i najłatwiejszą trasą spacerową. Dodatkowo jest dostępny dla osób niepełnosprawnych i rodzin z wózkami dziecięcymi. Czas zwiedzania jaki musimy poświęcić na spacer to około godziny. Kolejna ścieżka to bardziej ciekawa i urozmaicona trasa szlaku czerwonego. Szlak prowadzi nas przez wały i wszystkie dostępne obiekty wystawowe z ciekawą ekspozycją. Jednak na przejście tego szlaku trzeba poświęcić już około 1,5 godziny. Ostatni wariant to szlak zielony. Najdłuższy i również najtrudniejszy szlak, prowadzi nas przez liczne schody oraz wzdłuż długich murów twierdzy. Ten wariant polecany jest dla prawdziwych odkrywców, warto się zaopatrzyć również w latarkę. Czas zwiedzania tego szlaku zajmie nam około 2 godzin.
Twierdza Boyen – najciekawsze obiekty
Zwiedzanie Twierdzy Boyen zaczynamy od reprezentacyjnej Bramy Giżyckiej z mostem zwodzonym i potężną fosą. Ciekawie prezentuje się na wejściu Kaponiera. To obiekt obronny w kształcie litery „U”, który miał za zadanie ochraniać bramę wjazdową przed nieproszonymi gośćmi. Jednak dziś w kaponierze możemy usiąść przy stoliku i spróbować kawiarnianych smakołyków. Tuż po przejściu bramy Giżyckiej wchodzimy na szeroki dziedziniec. Tutaj wybieramy jedną z trzech ścieżek zwiedzania. Chociaż już przy placu od razu rzuca się nam w oczy potężny budynek koszarowca “miecz”. To jeden z 3 koszarowców, jakie możemy zobaczyć w twierdzy. Pełnił on funkcję mieszkania dla żołnierzy. Dziś w jego wnętrzu możemy zobaczyć historyczne wystawy poświęcone twierdzy, tu też znajduje się makieta całego kompleksu, która ułatwi nam jej lepsze poznanie. Oprócz tego na wystawie zobaczymy umundurowanie żołnierzy rosyjskich i pruskich z I wojny światowej.
Twierdza Boyen – ciekawostki
Intrygującym miejscem w twierdzy, do którego możemy zaglądnąć jest stanowisko obserwacyjne artylerii z pancerną kopułą. Co ciekawe jego betonowe ściany mają od 1,5 do 3 metrów grubości. Dodatkowo sama metalowa kopuła waży 9 ton. To jedyny taki obiekt na terenie Twierdzy Boyen. Tuż obok znajduje się warsztat amunicyjny z ręczną widną, która transportowała pociski na wał. Dodatkowo ten budynek ma specjalną tubę głosową, która pomagała w komunikacji z pozostałymi pomieszczeniami. Spacerując po koronie wałów możemy zobaczyć stanowisko artylerii. Co ciekawe w twierdzy było łącznie aż 86 takich punktów. Kolejnym ciekawym miejscem jest laboratorium prochowe, dziś w jego wnętrzu możemy zobaczyć replikę armaty z XIX wieku oraz pociski artyleryjne.
Tajemnicze miejsca twierdzy
Dziś wielkie i opuszczone miejsca Twierdzy Boyen robią na nas imponujące wrażenie. W potężnym zespole piekarni funkcjonowały kiedyś w 12 pomieszczeniach magazyny mąki, ubojnia, masarnia, piece, czy studnia. Do zakończenia II wojny światowej to miejsce zapewniało chleb nie tylko dla żołnierzy, ale i dla mieszkańców Giżycka. Tuż obok znajdują się dwa potężnie i niestety spalone spichlerze magazynowe, które trafiły do twierdzy z wyspy Czarci Ostrów na jeziorze Śniardwy. Kolejnym bardzo oryginalnym miejscem w twierdzy jest stacja gołębi pocztowych. Mieszkało tu nawet 700 ptaków, które służyły do łączności. Budynek stajni z wozownią jest przykładem typowego pruskiego budownictwa. W jej wnętrzu możemy zobaczyć pojazdy i uprzęże konne.
Dziś Twierdza Boyen jest jedną z najchętniej odwiedzanych atrakcji Giżycka. Nic dziwnego, ten potężny obiekt ma nam do opowiedzenie ciekawą prawie 200 letnią historię. Warto tu zajrzeć na nieco dłuższy spacer, by poznać jej najbardziej tajemnicze zakamarki.
Plan wypadu do Twierdzy Boyen
Dojazd: najwygodniej tu dotrzeć własnym samochodem
Parking: płatny parking przed wejściem do muzeum, ulica Turystyczna – 10 zł
Bilety Wstępu:
- Twierdza Boyen – bilet normalny 15 zł/os, bilet ulgowy – 10 zł/os
Czas zwiedzania:
- najkrótsza trasa niebieska jest dostępna dla wózków dziecięcych i osób niepełnosprawnych – 1 godz.
- trasa czerwona prowadzi przez punkty widokowe na wałach i ekspozycje muzealne – 1,5 godz.
- szlak zielony to najdłuższy wariant, trasa dla odkrywców, warto zabrać latarkę – 2 godz.