„Betonowe miasto”, tak możemy powiedzieć o bunkrach w Mamerkach, które leżą nad nieukończonym Kanałem Mazurskim. Ukryty w gęstwinie drzew kompleks niezniszczonych bunkrów niemieckich z czasów II wojny światowej jest jednym z najlepiej zachowanych w Europie. Dlaczego powstał, co niezwykłego wydarzyło się na tym terenie i jak funkcjonowało to potężne miasto? Poznaj z nami wszystkie mroczne tajemnice bunkrów w Mamerkach.
Wszystko zaczęło się w latach 1940-44, kiedy to dla potrzeb 40 najważniejszych generałów oraz 1500 oficerów i żołnierzy Wehrmachtu, powstało to prawdziwe betonowe i zarazem tajemnicze miasto. 250 obiektów, a w tym 30 betonowych schronów, które co ciekawe do dziś zachowały się w całości.
Mamerki były kwaterą Dowództwa Wojsk Lądowych i centrum dowodzenia. Tutaj również zapadały decyzje m.in. o najważniejszej operacji militarnej XX wieku, czyli “Plan Barbarossa”. Dlaczego bunkry w Mamerkach przetrwały? Niemcy po prostu już nie zdążyli ich wysadzić, gdy w pośpiechu wycofywali się z Mamerek przed nadchodzącym frontem Armii Czerwonej.
Dziś bunkry w Mamerkach są wielką atrakcją Mazur. Chętnie i tłumnie odwiedzane są zarówno przez rodziny z dziećmi, jak i prawdziwych pasjonatów wojennych opowieści.
Mazury atrakcje – TOP 20 miejsc, które warto zobaczyć
Mamerki – gdzie leżą? Dojazd, parking, mapa
Gdzie leżą bunkry w Mamerkach? Mamerki to niewielka leśna osada (bez mieszkańców), która położona jest w województwie warmińsko-mazurskim, 10 km od Węgorzewa. Bunkry są ukryte w lasach nad brzegiem jeziora Mamry.
Jak dotrzeć do Mamerek? Główne wejście na teren muzeum znajduje się przy drodze między wioskami Pniewo, a Przystań. Dokładny adres to Mamerki 1, 11-600 Mamerki. Parking P1 dla samochodów znajduje się przy wejściu na teren głównego miast bunkrów, natomiast drugi parking P2 jest zlokalizowany przy bunkrach olbrzymach.
Jezioro Mamry – atrakcje w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich
Kiedy zastanawiamy się nad lokalizacją Mamerek od razu nasuwa się pytanie. Dlaczego właśnie tutaj była budowana kwatera Dowództwa Wojsk Lądowych i centrum dowodzenia, czemu nie w Berlinie? Odpowiedź jest dość prosta, tu na wschodzie toczyły się zacięte walki z ZSRR. Dlatego też główna baza dowodzenia musiała znajdować się jak najbliżej frontu.
Tak naprawdę Mamerki miały świetną lokalizację, z jednej strony sąsiadował z nimi wciąż nieukończony Kanał Mazurski, który był między innymi wielką barierą nie do pokonania dla czołgów. Dodatkowo przy jego budowie pracowało wielu robotników i setki maszyn, które można było szybko przerzucić do budowy bunkrów.
Z drugiej strony Mamerki osłaniały wody jeziora Mamry. A gęsty las dodatkowo świetnie maskował betonowe konstrukcje. Co więcej, w okolicy biegła linia kolejowa Kętrzyn – Węgorzewo, zatem wystarczyło jedynie dobudować bocznicę i dworzec, a transport sprzętu, ludzi i materiałów był już bardzo prosty. Został jeszcze ostatni istotny szczegół. Hitler miał swoją siedzibę w Wilczym Szańcu w Gierłoży (20 km na zachód), zatem bliskość Mamerek była nieocenionym plusem.
Wilczy Szaniec w Gierłoży – zwiedzanie kwatery Hitlera na Mazurach
Bunkry w Mamerkach – godziny otwarcia, cennik biletów wstępu, ile czasu się zwiedza?
Bunkry w Mamerkach można zwiedzać codziennie, czynne są w godzinach 11:00-15:00.
Ile czasu zwiedza się Mamerki? Na przejście całego kompleksu bunkrów i muzeum warto zarezerwować sobie 2-3 godz. Bunkry można zwiedzać z psem.
Mamerki cennik biletów wstępu: bilet normalny 25 zł, bilet ulgowy 20 zł. Koszt usługi przewodnika dla grupy do 10 osób to 120 zł.
Co znajduje się w Mamerkach? Historia niemieckich bunkrów na Mazurach
W październiku 1940 roku zapadła decyzja o rozpoczęciu budowy betonowego miasta w Mamerkach. Teren był podmokły, więc trzeba go było osuszyć, postawić na początku drewniane baraki, a później dopiero betonowe konstrukcje. Szacuje się że przy budowie pracowało kilkanaście tysięcy osób. Początkowo miejscowi, którzy budowali również Kanał Mazurski, jednak z czasem ściągano tu już jeńców wojennych.
Do dziś zachwyca jak szybko powstały bunkry i z jaką precyzją są wybudowane. Nawet po kilkudziesięciu latach potężne bunkry, które ważą 15 tys. ton nie zapadają się pod ziemię na tym naturalnie bagiennym obszarze.
Po co Niemcy budowali bunkry na Mazurach? Już na przełomie maja i czerwca 1941 roku po zaledwie 8 miesiącach pracy do Mamerek przeprowadza się cały Sztab Generalny Wojsk Lądowych z szefem Franzem Halderem. 22 czerwca 1941 roku potężna 3 milionowa armia Niemiec napada na Związek Sowiecki. Aż do grudnia 1944 roku Mamerki były centrum dowodzenia.
Mamerki – plan zwiedzania bunkrów, co warto zobaczyć?
Cały kompleks bunkrów w Mamerkach podzielony jest na 3 strefy, łącznie możemy zobaczyć 30 niezniszczonych bunkrów, a w niektórych schronach ich odtworzone wyposażenie. Zwiedzanie najlepiej rozpocząć od “Miasta Brygady”. Samochód zostawiamy na parkingu tuż przy dawnym centrum dowodzenia i łączności. Dziś spotkamy tu ciekawe muzeum z wystawami.
Rozpoczynamy spacer po Mamerkach od mrocznego podziemnego tunelu, który ma około 30 metrów długości i łączy się z 2 betonowymi schronami. Wewnątrz jest bardzo chłodno i wilgotno, a w bunkrach dodatkowo są przygotowane wystawy, które przedstawiają pracujących niemieckich żołnierzy.
Typowy bunkier miał zwykle 2 lub 5 pomieszczeń, pancerne i gazoszczelne drzwi wejściowe oraz swój systemem wentylacji. Do dziś możemy dopatrzeć się śladów po filtrach powietrza, instalacji elektrycznej i telefonicznej, czy też centralnym ogrzewaniu.
Mamerki atrakcje – największa wieża widokowa na Mazurach, u-boot i muzeum tajnej broni
Tuż obok schronów z podziemnym tunelem są fundamenty nowego centrum łączności. Tutaj trwały poszukiwania słynnej zaginionej bursztynowej komnaty. Kierujemy się jednak kilkaset metrów dalej do kolejnego ciekawego miejsca, czyli schronu obsługi sztabu.
Dziś w tym budynku mamy okazję zobaczyć jedyne w Europie muzeum poświęcone walką na froncie wschodnim. Potężną makietę bitwy pod Kurskiem oraz makietę zniszczonego Stalingradu. Ciekawym miejscem w muzeum jest replika 25 metrowego okrętu podwodnego U-BOOT. Wchodzimy zatem w podwodny świat, gdzie możemy podejrzeć pracę żołnierzy i ich codzienne życie na wojnie.
W muzeum zobaczymy także tajną niemiecką broń jak Haunebu II, czyli latający pojazd w kształcie dysku. Horten Ho 229 to pierwszy szturmowo – bombowy samolot w kształcie skrzydła. Można powiedzieć, że był to pierwszy statek powietrzny jaki powstał na świecie.
Die Glocke to nietypowy dzwon, który miał zostać prototypem maszyny do opanowania pola magnetycznego, grawitacji i podróży w czasie. Oprócz tego w Mamerkach mamy możliwość zobaczyć rakietę V2, czyli pierwszy w historii pocisk rakietowy jaki udało się stworzyć.
Kolejną świetną atrakcją jest 38 metrowa wieża widokowa. Warto się wdrapać na jej szczyt, choć do pokonania jest sporo schodów. Z tarasu widokowego najwyższej wieży na Mazurach mamy okazję oglądać piękny widok na jezioro Mamry.
Mamerki i bursztynowa komnata
Jedną z najnowszych atrakcji Mamerek jest bursztynowa komnata. Dlaczego właśnie tu na Mazurach jest jej replika? Według opowieści to w Mamerkach miała zostać ukryta, a w latach 2016-17 na wielką skalę rozpoczęły się nawet jej poszukiwania, jednak samej komnaty nigdy nie udało się odnaleźć. Bursztynowa komnata, czyli tak zwany ósmy cud świata miała wymiary 10,5 x 11,5 metra.
Na początku Bursztynowa Komnata zdobiła gabinet Fryderyka I Hohenzollerna w podberlińskim pałacu Charlottenburg. Twórcą tego arcydzieła jest gdańszczanin Andrzej Schluster. Jednak podczas wizyty w Poczdamie car Rosji Piotr I Wielki, zachwycony tym cudem w ramach zawarcia sojuszu otrzymał komnatę od Fryderyka Wilhelma I.
Tak bursztynowa komnata trafiła do Petersburga. Kolejno podczas II wojny światowej Niemcy rabują komnatę i przewożą ją do Królewca. Parę lat później Armia Czerwona zdobywa Królewiec, jednak bursztynowa komnata przepada bez śladu. Jednym z sekretnych miejsc jej ukrycia miały być właśnie Mamerki.
Bunkry Giganty w Mamerkach
Kolejną częścią kompleksu Mamerek jest strefa Quella, a w niej bunkry giganty. Najwygodniej dojechać tutaj samochodem, chociaż możemy również przespacerować się kilkaset metrów z części Miasta Brygady. Schrony są bardzo tajemnicze, nie ma tutaj wystaw ani oświetlenia, dlatego warto zaopatrzyć się w latarki.
Zaskakuje nas grubość murów, które osiągają nawet 7 metrów. Co ciekawe ściany zewnętrzne schronów maskowane były trawą morską zmieszaną z mchem i betonem. Dzięki temu wykrycie bunkrów z powietrza było niemożliwe. Dodatkowo na dachach sadzone były krzewy i drzewa.
Mamerki odegrały ważną rolę w historii II wojny światowej. Dzisiaj te potężne schrony skrywają w sobie wciąż tajemnicze historie ludzi, zaskakujące plany ataków, czy niezwykłe przeznaczenie wynalazków. Ta Mazurska atrakcja jest zdecydowanie warta poznania.
Plan wypadu do Mamerek
