Wysowa-Zdrój to przepiękne uzdrowisko położone na krańcach Małopolski wśród wzgórz Beskidu Niskiego. Ta oaza spokoju skrywa w sobie sporo atrakcji! Lecznicze wody mineralne, krystalicznie czyste powietrze, genialne szlaki piesze i rowerowe, a także niezwykłe Łemkowskie cerkwie, zabytki UNESCO i niepowtarzalna regionalna kuchnia. A to tylko kilka z powodów, dla których warto odwiedzić uzdrowisko Wysowa-Zdrój i odkryć jego atrakcje.
W jakich górach leży Wysowa-Zdrój? Dojazd, parkingi
Wysowa-Zdrój to miejscowość uzdrowiskowa, która położona jest w południowej części województwa małopolskiego, w powiecie gorlickim, gminie Uście Gorlickie, tuż przy granicy ze Słowacją. Na stałe mieszka tutaj około 700 osób.
Wysowa-Zdrój leży w górach, a dokładnie w Beskidzie Niskim, czyli w części Karpat. Najwyższym szczytem jest Lackowa 997 m n.p.m. na którą można również wyruszyć szlakiem z Wysowej.
Jak dojechać do uzdrowiska Wysowa-Zdrój z Krakowa i okolic? Najwygodniej jest tutaj dotrzeć swoim samochodem. Kierować się trzeba drogą nr 28 Grybów – Gorlice, a następnie skręcić na Ropę, Uście Gorlickie i Wysową.
Darmowy parking w uzdrowisku Wysowa-Zdrój jest przy głównej drodze przed ścisłym centrum. Obok karczmy Dziurnówka. Stąd mamy tylko parę kroków do Parku Zdrojowego.
Wysowa-Zdrój – atrakcje, mapa
Historia uzdrowiska Wysowa-Zdrój, ciekawostki
Uzdrowisko Wysowa-Zdrój słynie z leczniczych wód mineralnych. Jak się jednak okazuje ich walory były docenione już ponad 250 lat temu! W latach 80-tych XIX wieku na masową skalę zaczęła tutaj działać rozlewnia wód butelkowanych. Rocznie napełniano około 16 tys. butelek, a uzdrowisko odwiedzało nawet 2 tys. kuracjuszy. Tutejsze wody porównywano chociażby do źródeł ze słynnego włoskiego Merano.
Jednak największy rozkwit i sławę Wysowa-Zdrój przeżywała przed rozpoczęciem I wojny światowej. Niestety przechodzący tędy front całkowicie zniszczył uzdrowisko. Czas pomiędzy wojnami nie przyniósł wielkiej odbudowy, a Wysowa działała jako małe wiejskie uzdrowisko na znacznie mniejszą skalę.
Czas II wojny przyniósł ponowne zniszczenie. Jednak już w 1949 roku została uruchomiona rozlewnia słynnej wody mineralnej “Wysowianka”. Jako uzdrowisko Wysowa-Zdrój odrodziła się w 1959 roku i do dziś jest słynnym uzdrowiskiem Małopolski.
Sanatorium Wysowa-Zdrój – co leczy?
Największym skarbem uzdrowiska Wysowa-Zdrój są szczawy wodorowęglanowo–chlorkowo–sodowe o silnie zróżnicowanej mineralizacji. W sumie eksploatowanych jest 11 ujęć wody mineralnej. Najsłynniejsze z nich to przede wszystkim Anna, Aleksandra, Bronisław, Franciszek, Henryk, Józef I, Józef II i Słone.
Co leczy się w Wysowej? Leczy się tu między innymi choroby układu trawiennego i dróg oddechowych, choroby układu moczowego, kostno-stawowego, mięśniowego, a także tkanki łącznej oraz stany po mastektomii. Wody mineralne w Wysowej polecane są w schorzeniach przewodu pokarmowego, górnych dróg oddechowych, niedokrwistości oraz na choroby nerek, a w szczególności kamicy nerkowej.
Jakie sanatoria działają w Wysowej-Zdrój? Na terenie miejscowości znajdują się:, „Uzdrowisko Wysowa” SA, jakie prowadzi szpital uzdrowiskowy, który specjalizuje się w leczeniu chorób wewnętrznych. Oprócz tego mamy tu ośrodek uzdrowiskowy „Biawena” ze SPA, Uzdrowisko „Wysowa nad Parkiem”, Ośrodek uzdrowiskowy „Beskid”.
Wysowa-Zdrój atrakcje – co warto zobaczyć?
Zwiedzanie uzdrowiska Wysowa-Zdrój najlepiej rozpocząć od spaceru po jego najsłynniejszych atrakcjach w centrum, znajdziesz tu również fajne miejscówki dla dzieci!
- Park Zdrojowy w Wysowej-Zdrój to ulubione miejsce rekreacji zarówno kuracjuszy, jak i również rodzin z dziećmi. Tężnia solankowa, fontanna, plac zabaw dla dzieci, amfiteatr, a do tego darmowe ujęcia wód mineralnych i urocze parkowe alejki z ławeczkami oraz deptakiem wzdłuż potoku Szuwniak.
- Pijalnia wód mineralnych w Wysowej-Zdrój mieści się w pięknym drewnianym budynku. Skosztować w niej możemy chociażby najsłynniejszych leczniczych wód Henryk, Józef I i II, Franciszek, Anna, czy Słone. Tuż przed pijalnią jest urocza fontanna.
- Stary Dom Zdrojowy to idealne miejsce żeby posmakować regionalnej kuchni Beskidu Niskiego, oprócz restauracji obiekt działa również jako hotel. Jednak regionalnej kuchni posmakujesz również w karczmie Gościnna Chata.
- Park Wodny Wysowa-Zdrój to najnowsza atrakcja uzdrowiska. Z zewnątrz budynek nawiązuje do typowego łemkowskiego stylu. Natomiast w środku działa tu kilka basenów i strefa saun.
Co zwiedzić w pobliżu Wysowa-Zdrój, łemkowska wioska Blechnarka i jej atrakcje
Wysowa-Zdrój to też świetna baza wypadowa by poznać atrakcje Beskidu Niskiego. Piękne Łemkowskie cerkwie, opuszczone i zaciszne wioski, a do tego ukryte wśród lasach cmentarze z czasów I wojny światowej! Kierunek Blechnarka.
- Blechanrka to ukryta na krańcu Polski, tuż przy granicy ze Słowacją maleńka wioska, którą przed laty zamieszkiwało aż 400 Łemków. Niestety po II wojnie światowej i masowych przesiedleniach ludności, czyli tak zwanej “Akcji Wisła” Łemkowie opuścili Beskid Niski. Dziś w Blechnarce zostało jedynie 16 domów. Przez wioskę prowadzi szlak historii Łemków. Wędrując nim możemy odkryć ciekawe historie i poznać losy łekmowskich rodzin.
- Cerkiew w Blechnarce to niewielka świątynia z trzema kopułami i bladoróżową elewacją. Prawosławna cerkiew pw. św. Kosmy i Damiana w Blechnarce powstała już w 1801 roku, stoi w dolince przy rzece Ropa w otoczeniu wzgórz Beskidu Niskiego. Po wojnie opuszczona cerkiew nie miała dużo szczęścia i przez 10 lat służyła jako owczarnia. Dziś na nowo służy wiernym, warto zajrzeć do jej wnętrza, chociażby żeby zobaczyć bogato ozdobiony ikonostas z 1865 roku.
- Cmentarz nr 49 leży na zboczach Beskidu Niskiego w dolinie rzeki Ropa. To jeden z 400 galicyjskich cmentarzy z czasów I wojny światowej. W 20 grobach zbiorowych i 15 pojedynczych mogiłach spoczywa tutaj aż 299 żołnierzy. 196 z nich to Rosjanie, jednak znanych z nazwiska jest zaledwie 6 osób, natomiast 103 osoby to żołnierze austro- węgierscy, tutaj znamy aż 80 nazwisk poległych. Wszyscy zginęli w walkach między grudniem 1914, a kwietniem 1915.
- Przemierzając szlaki Beskidu Niskiego warto wybrać się na Wzgórze Wysota 784 m n.p.m. Ten masyw był świadkiem krwawych zmagań z czasów I wojny światowej. Pamiątką po tych wydarzeniach jest niewielki cmentarz nr 50. W 2 mogiłach zbiorowych i 4 pojedynczych spoczywa 10 żołnierzy austro-węgierskich oraz 50 Rosjan. Polegli podczas tak zwanej Bitwy Wielkanocnej wiosną 1915 roku.
Szlaki turystyczne z Wysowa-Zdrój na Lackową
Gdzie warto się wybrać na szlak z Wysowej-Zdrój? Zdecydowanie na najwyższy szczyt Beskidu Niskiego, czyli Lackową. Trasa z Wysowej na Lackową prowadzi z centrum uzdrowiska, skąd zielonym szlakiem kierujemy się na Przełęcz Cegiełka. Kolejno wchodzimy już na czerwony szlak, jaki prowadzi nas polsko-słowacką granicą. Wyprawa na Lackową to połączenie wędrówki przez widokowe łąki Beskidu Niskiego i dodatkowo przyjemne bukowe lasy.
Trasa na Lackową z Wysowej-Zdrój: dystans 8 km w jedną stronę, czas przejścia 3h 25 minut.
Dodatkową atrakcją, jaką warto zobaczyć jest łemkowska cerkiew w Bielicznej, która leży u podnóża Lackowej w dolinie rzeki Biała. Po wysiedlonej łemkowskiej wiosce nie ostał się żaden dom, nikt też tutaj nie powrócił. Cudem przetrwała jednak cerkiew św. Michała Archanioła z 1796 roku. Świątynia stoi otworem dla turystów, wokół niej rosną potężne stare lipy, a na zboczu wzgórza ostał się niewielki cmentarz z kilkoma kamiennymi nagrobkami.
Lackowa – najciekawszy szlak na najwyższy szczyt Beskidu Niskiego
Atrakcje Beskidu Niskiego, które trzeba odwiedzić w okolicy uzdrowiska Wysowa-Zdrój
- Regietów to niezwykle urocza miejscowość, która malowniczo wkomponowana jest pomiędzy wzgórza, doliny, łąki i lasy Beskidu Niskiego. Znajdziemy tu ukryte wśród lasów wojenne cmentarze z najsłynniejszym na szczycie Rotunda, a także cerkwie. Regietów słynie również ze stadniny koni huculskich, które pasą się na okolicznych łąkach. Co więcej, właśnie tutaj możesz skosztować nieszablonowej kuchni z regionalnymi potrawami w karczmie Huculanka.
Regietów atrakcje, zwiedzanie, szlaki w krainie Beskidu Niskiego i koni huculskich
- Cerkiew w Brunarach to prawdziwa architektoniczna perełka Beskidu Niskiego i wielki zabytek, który trafił na listę UNESCO. Błękitne wnętrze świątyni robi imponujące wrażenia, ściany do samego sufitu pokryte są przez malowidła. Kryształowy żyrandol mieni się niezwykle pięknie. A czarno-złoty ikonostas z amboną i bocznymi ołtarzami dopełnia całość. To dzieło sztuki z niezwykle długą historią zdecydowanie trzeba zobaczyć.
Brunary cerkiew UNESCO – zwiedzanie atrakcji i zabytków Beskidu Niskiego
- Wyjątkowe proporcje, zachwycające polichromie i oryginalne wyposażenie. To wszystko możemy zobaczyć na Małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej. Piękna dawna łemkowska cerkiew w Kwiatoniu to prawdziwy majstersztyk, który znalazł się na liście UNESCO.
Cerkiew w Kwiatoniu – zwiedzanie drewnianej świątyni UNESCO w Małopolsce
- Gładyszów to kolejna miejscowość Beskidu niskiego, w której znajdziemy aż dwie drewniane cerkwie oraz cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej. Najpiękniejszą jest tutaj drewniana cerkiew Wniebowstąpienia Pańskiego z 1939 roku. Wznieśli ją huculi na planie krzyża greckiego, dzięki czemu świątynia ze swoją nietypową bryłą prezentuje się spektakularnie.
Nasz autorski przewodnik