Miasto tysiąca okien, świetnych widokowych punktów, religijnej tolerancji i świetnego wina. Taki jest Berat, czyli jedno z najciekawszych miasteczek Albanii, którego urok i wyjątkowe zabytki doprowadziły go do wpisania na listę UNESCO. Co więcej, Berat jest jednym z najstarszych miast Albanii! Zdecydowanie to albańska perełka, która czaruje i hipnotyzuje.
Berat to niezwykłe albańskie miasto, które może pochwalić się imponującą historią. Na przestrzeni wieków władali nim Ilirowie, Rzymianie, czy Cesarstwo Bizantyjskie. Każda z tych nacji pozostawiła w Beracie swój ślad, dlatego też i dziś zobaczyć tu możemy przepiękny Królewski Meczet i prawosławną cerkiew na skale, widokowy zamek i malownicze stare miasto z krętymi uliczkami.
Dodatkowo Berat to także mieszanka wyjątkowej kuchni, która jest połączeniem śródziemnomorskich elementów i orientalnych smaków. Berat jest jednym z najpiękniejszych miast Albanii, które przecina górska rzeka Osum. Dziś mieszka tutaj około 36 tys. mieszkańców.
Jednak klimatyczne białe domki pokryte brązową dachówką co roku przyciąga tysiące turystów. Berat możemy zwiedzać nieśpiesznie, wędrując od pięknych widokowych punktów, do tajemniczych zabytkowych miejsc. By za chwilę zagubić się w gąszczu krętych uliczek i przysiąść w jednej z uroczych knajpek z lampką wina i bajkowym widokiem na miasto tysiąca okien.
Berat – gdzie leży? Dojazd, parking, mapa atrakcji
Berat położony jest w centralnej części Albanii, 100 km na południe od Tirany, czyli stolicy kraju i 80 km na wschód od Vlory, słynnego nadmorskiego kurortu. Najwygodniej jest tutaj dojechać drogą nr SH72.
Gdzie zaparkować w Beracie? Berat to bardzo kręte i wąskie miasteczko, dlatego najwygodniej się je zwiedza na piechotę. Bezpłatny parking w Beracie możesz znaleźć przy ulicy Rruga Stiliano Bandilli w dzielnicy Gorica. Sporo parkingów jest również przy ulicy Bulevardi Republika.
Ile czasu zwiedza się Berat? Na spacer po mieście warto przeznaczyć cały dzień. Zdecydowanie w Beracie musisz spędzić choć jedną noc w klimatycznym hotelu czy pensjonacie, jaki leży w zabytkowej części miasta. Nocą Berat rozświetla tysiące świateł, warto również wtedy wybrać się na romantyczny spacer jego wąskimi uliczkami, a później usiąść z lampką wina na panoramicznym tarasie jednej z restauracji.
1. Gorica – najlepszy widok na atrakcje Beratu, co warto zobaczyć?
Zwiedzanie Beratu warto zacząć od jego dzielnicy Gorica. To właśnie tutaj możesz za darmo zaparkować samochód na przestronnym parkingu przy rzece Osum. A dalej ruszyć już pieszo deptakiem na zwiedzanie atrakcji tego wyjątkowego miasta muzeum.
Gorica to bardzo spokojna i niezwykle urocza dzielnica Beratu. To właśnie z tej strony rzeki Osum mamy najlepszy widok na miasto tysiąca okien. Wzdłuż rzeki biegnie widokowy deptak, jednak jeśli wejdziemy w wąskie i kręte uliczki, które pokrywa bruk, możemy odkryć sporo perełek. Znajdziesz tu między innymi dwie zabytkowe cerkwie św. Spirydona z XVIII wieku, którą wyróżnia charakterystyczna wieża z dzwonami oraz współcześnie odbudowaną cerkiew św. Tomasza.
2. Kamienny Most Gorica w Beracie
Zdecydowanie wielkim zabytkiem Beratu jest również kamienny most Gorica, który liczy już ponad 250 lat. Ta niezwykła przeprawa połączyła najstarszą część miasta z jej nieco młodszą siostrą. Most ma prawie 130 m długości i wznosi się na 7 łukach, które podtrzymują kamienne filary.
Zaledwie 400 metrów dalej jest drugi tym razem wiszący most, który służy pieszym jako kładka. Ta nowoczesna konstrukcja połączyła zabytkową część miasta z drugim krańcem dzielnicy Gorica.
3. Cerkiew św. Michała Archanioła w Beracie
Na skalnym wzgórzu w dzielnicy Beratu o nazwie Mangalem, a w zasadzie w połowie pionowej ściany wznosi się niezwykle malowniczo wkomponowana w otoczenie cerkiew św. Michała Archanioła. Wędrując po krętych, wąskich i dość stromych uliczkach możemy zawędrować pod tą zabytkową XIV wieczną cerkiew.
Ten wielki zabytek Beratu serwuje nam zjawiskowy widok na miasto, rzekę Osum oraz okoliczne wzgórza. Sama prawosławna cerkiew to prawdziwa perełka zbudowana w bizantyjskim stylu z cegieł i kamienia. W jej wnętrzu wciąż możemy zobaczyć pozostałości malowideł i niewielki ikonostas.
Dojście wąską ścieżką do cerkwi zajmuje około 15 minut. Świątynią opiekuje się klucznik, więc wejście jest możliwe tylko w wyznaczonych godzinach.
Zwiedzanie cerkwi wiąże się z opłatą 100 lek
4. Zamek Berat – największe zabytki twierdzy i świetny punkt widokowy
Z cerkwi św. Michała Archanioła możesz przespacerować się dalej w górę wąską ścieżką, która wije się zboczem wzgórza aż na sam szczyt Twierdzy Berat. Podejście jest dość wymagające, jednak widoki nie mają sobie równych!
Sama twierdza zajmuje wierzchołek skalistego wzgórza, jakie wznosi się prawie 200 m n.p.m. Zamkowe mury pochodzą z XIII wieku, a więc to wielki, ponad 600 letni zabytek Beratu. Za czasów świetności do twierdzy można było wejść jedną z 4 bram, a ochronę zapewniały 24 wieże, po których ostały się jedynie fundamenty.
Zwiedzanie zamku Berat możemy zacząć od wizyty na widokowym punkcie, z którego mamy genialną panoramę na miasto, jakie leży u naszych stóp. Dalej wąskimi uliczkami przemierzamy dzielnicę Kala. Dziś w obrębie tej fortecy mieszczą się zabytkowe kościoły i aż 10 cerkwi.
Najpiękniejsze z nich to cerkiew Najświętszej Marii Panny z Blacherne ze zjawiskowymi polichromiami, jednoizbowa cerkiew św. Mikołaja, w której również zachowały się części malowideł oraz cerkiew Trójcy Świętej zbudowana z kamienia i cegły w kształcie krzyża już 700 lat temu.
W Twierdzy Berat możemy zobaczyć również ruiny cystern, pozostałości osmańskiego Czerwonego Meczetu, a także główną bramę z grubymi murami. Klimatyczne brukowane uliczki odrobione są przez rozwieszone na murach kolorowe dywany, haftowane obrusy i serwety, a także rękodzieło, które sprzedają okoliczni sklepikarze.
5. Muzeum Ikon Onufrego – najciekawsze muzeum Beratu
Niezwykłe Muzeum Ikon Onufrego mieści się na terenie Twierdzy Berat, a dokładniej we wnętrzu katedry Zaśnięcia NMP. Do muzeum wchodzimy przez masywną bramę, następnie na przestronny dziedziniec, a dalej arkadami do wnętrza katedry. W środku masz niepowtarzalną okazję zobaczyć prawie 200 eksponatów, zjawiskowych ikon, czy też liturgicznych przedmiotów.
Muzeum działa od 1986 roku i nosi imię najsłynniejszego albańskiego twórcy ikon, czyli Onufrego. Pod kopułą świątyni na posadzce znajduje się kalendarz słoneczny. Przed ikonostasem na łańcuchach z lampami wiszą strusie jaja, które mają być symbolem kręgu życia.
Jednym z najcenniejszych eksponatów muzeum jest oryginalny ikonostas z katedry, jaki liczy już ponad 200 lat. Składa się z 39 ikon, a wykonany jest z drewna orzechowego, ozdobiony roślinnymi i zwierzęcymi motywami oraz złotem. Cały ikonostas przepełniony jest symboliką.
Co więcej, możemy też wejść za ikonostas, co jest fenomenem, bo w cerkwi dostęp ma tutaj jedynie osoba duchowna. W Muzeum Ikon Onufrego warto też zwrócić uwagę na ambonę, tron biskupi, ikonę Siedmiu Słowian, czy ikonę Deisis.
Godziny otwarcia: maj-wrzesień, codziennie 9:00-18:00, październik-kwiecień 9:00-16:00 (nieczynne w poniedziałki).
Cennik biletów wstępu: 400 lek
6. Berat dzielnica Mangalem – miasto tysiąca okien
Mangalem to dzielnica Beratu położona nad brzegiem rzeki Osum, u stóp skalnego wniesienia twierdzy. To właśnie ta część Beratu z setką wąskich uliczek, wzdłuż których powstały kamienne domy pokryte czerwoną dachówką, jest ozdobiona tysiącami drewnianych okien. Ten krajobraz możesz zobaczyć na każdej pocztówce z Beratu.
Dzielnica Mangalem zresztą jak cała reszta Beratu jest przepełniona ciekawymi zabytkami. Urocze cerkwie, meczety ze zjawiskowymi malowidłami, a do tego pozostałości pałacu Paszy. Niezwykle gwarną ulicą Beratu jest liczący 750 m deptak, który biegnie wzdłuż ulicy Bulevardi Republika. To miejsce z mnóstwem kawiarni, restauracji i sklepików z pamiątkami.
W Beracie warto też zajrzeć do Muzeum Etnograficznego, jego parter to imitacja średniowiecznego bazaru. Natomiast na wystawach możesz zobaczyć tradycyjne albańskie stroje, niezwykłe hafty i setki regionalnych przedmiotów.
7. Meczety Beratu – Kawalerów, Królewski i Ołowiany
Meczet Kawalerów w Beracie to ponad 200 letni zabytek, który wyróżniają przepiękne malowidła, jakie zdobią go już z zewnątrz. Jak się okazuje zbudowany został jako miejsce do modlitwy dla nieżonatych młodzieńców, stąd zresztą jego nazwa.
Dwupiętrowy meczet ma kształt kwadratu i wyróżnia go nie tylko styl zdobienia, ale i klimatyczne arkady, w których dziś mieści się sklepik z pamiątkami. We wnętrzu meczetu wciąż możemy zobaczyć ciekawe malowidła, jednak można tam zajrzeć jedynie dzięki uprzejmości tutejszych wiernych.
Parę kroków dalej warto zajrzeć również w progi Meczetu Królewskiego. To największy meczet w mieście, jednak jego wnętrze jest współczesne, choć sam budynek powstał już 400 lat temu.
Nieco dalej możemy też odwiedzić Meczet Ołowiany, który swoją nazwę zawdzięcza ołowianemu dachowi kopuły, która przybrała turkusową barwę. Śmiało można zajrzeć do wnętrza, a dyżurująca tutaj osoba z chęcią opowiada o jego historii.
8. Cerkiew św. Dymitra w Beracie – religijna tolerancja Albańczyków
W sąsiedztwie Meczetu Ołowianego, wzdłuż ulicy Rruga Antipatrea roztacza się ciekawy plac z fontannami. To na nim stanęła też imponująca cerkiew św. Dymitra. Katedra ma imponujące rozmiary, choć jej wnętrze jest dość skromne i współczesne. Wyróżnia ją jednak pozłacany ikonostas i potężny żyrandol, który zwisa pod kopułą.
Tolerancja religijna jest w Albanii jest niezwykle duża, świadczy o tym chociażby sąsiedztwo świątyń różnych wyznań, które bez problemu mogą stać koło siebie. Jednak za panowania dyktatora Hodży Albania miała się stać pierwszym ateistycznym państwem Europy.
9. Berat – gdzie warto zjeść? Kuchnia Albanii i jej wyjątkowe potrawy
Każdy mięsożerca będzie zdecydowanie zadowolony z wizyty w Albanii, gdyż na talerzach króluje tutaj grillowana jagnięcina. Jednak bliskość morza sprawia, że w kuchni albańskiej znajdują się również ryby oraz owoce morza. Świetne sery smakują w Albanii wyśmienicie, a tutejsza feta bardzo różni się od tego co możemy kupić u nas w sklepie. Genialne wino, świetna oliwa, czy świeże warzywa to podstawowe produkty, z ktorych słynie albańska kuchnia.
Jakie dania są popularne w Albanii i co warto skosztować? Byrek to zawinięta w cieście filo mieszanka sera, szpinaku i mięsa, to popularna drożdżówka dostępna w każdej piekarni. Tavë to słynna albańska zapiekanka z mięsnych podrobów, potrawa podawana jest w glinianym naczyniu. Japrak jest czymś na wzór małych gołąbków zawijanych w liście kapusty. Trilece to popularny deser będzie ciasto nasączone jest mlekiem i polane kremowym sosem. W Albanii nie ma zwyczaju picia czarnej herbaty, królują tutaj herbaty smakowe/ owocowe albo napary z ziół.
Jakie miejsca na kulinarnej mapie Beratu warto odwiedzić żeby posmakować najlepszej albańskiej kuchni?
- W dzielnicy Gorica polecam koniecznie odwiedzić Ajka Traditional Restaurant, oprócz tradycyjnej albańskiej kuchni i świetnych win z restauracji roztacza się świetna panorama na Berat.
- Jeśli chcesz skosztować niepowtarzalnych przysmaków albańskiej kuchni to odwiedź koniecznie rodzinną restaurację Tradita e Beratit. Jej specjalnością jest deska regionalnych przysmaków, od tradycyjnych mięs, serów, lokalnych warzyw po miejscowe wina.
- W murach Twierdzy Berat warto zajrzeć do Antipatrea Traditional Restaurant & Cocktails. Restauracja również serwuje regionalne potrawy albanii, a także kultowy deser Trilece i to ze świetnym widokiem z tarasu.
W Beracie możesz skorzystać z noclegu w wyjątkowym Hotelu Gorica, który mieści się w zabytkowym budynku. Z pokoi roztacza się świetna panorama na Berat, a odnowiony hotel oferuje super standard pokoi.
10. Berat nocą – atrakcje albańskiego miasta UNESCO
Berat jako miasto tysiąca okien w świetle dziennym wygląda zupełnie inaczej niż nocą. Za dnia możesz zachwycać się białymi domkami z czerwonymi dachami, jakie prezentują się niezwykle klimatycznie na zboczu skalnego zamkowego wzgórza.
Jednak nocą miasto tysiąca okien rozświetla się tysiącem lamp, w upalne letnie dni to właśnie o zmroku Albańczycy wychodzą na ulicę, żeby bawić się do późnych wieczornych godzin w jednej z wielu knajp. Mnóstwo restauracji dysponuje widokowymi tarasami, z których roztacza się świetna panorama na Berat nocą. Zdecydowanie Albańczycy to nie naród, który oszczędza na finezyjnym oświetleniu turystycznych atrakcji.
Tirana – co warto zwiedzić w stolicy Albanii?
Tirana to największe miasto Albanii i bałkańska stolica kraju, która z każdym rokiem nabiera kolorów. Szklane wieżowce Tirany wyrastają niczym grzyby po deszczu i ciekawie kontrastują z zabytkowymi meczetami i cerkwiami.
Jednak stolica Albanii to również miasto pełne interesujących muzeów, jak chociażby nieszablonowy Bunk’Art, który mieści się w komunistycznym schronie. Zielony Wielki Park Tirana, górska kolejka Dajti Ekspres, a także tętniący życiem plac Skanderbega to tylko kilka z powodów, dla których warto tutaj przyjechać.
Tirana (Albania) TOP 10 atrakcje – co warto zwiedzić w stolicy Albanii?
Kruje – miasto Skanderbega i największy bazar Albanii
Odkryj najsłynniejsze atrakcje, z których słynie Kruja. To albańskie miasteczko serwuje nam zjawiskowe widoki, podrzuca sporo historycznych ciekawostek o największym albańskim bohaterze narodowym, jakim był Skanderbeg, a dodatkowo odkrywa garść orientalnej sztuki oraz wyjątkowej kuchni. Kruja to świetny kierunek, żeby poczuć i posmakować ducha Albanii.
Kruja (Kruje) Albania – atrakcje, zwiedzanie, co warto zobaczyć?
Berat to idealne weekendowe miasto Albanii, które pozytywnie zaskakuje. Koniecznie tutaj wpadnij chociaż na jeden dzień, żeby poznać atrakcje miasta tysiąca okien. W Beracie można się zakochać, dlatego najlepiej spędzić tutaj cały weekend i odkryć też jego wieczorny urok.
Plan wypadu do Berat
