Szymbark to niewielka miejscowość południowej Małopolski, która skrywa w sobie niezwykle ciekawe atrakcje, jakimi są nieszablonowy kasztel, a także przepełniony uroczymi chatami Skansen Wsi Pogórzańskiej. Dlaczego warto tu przyjechać? Żeby zachwycić się fenomenalną konstrukcją renesansowego dworu obronnego Gładyszów z pięknymi dekoracjami. A do tego przenieść się w czasie do niezwykłej pogórzańskiej wioski z uroczymi drewnianymi chatami, regionalną tradycją i sielskim klimatem. Te atrakcje są wizytówką regionu, zatem koniecznie trzeba je odwiedzić w Szymbarku.
Szymbark – gdzie leży, jak dojechać? Mapa
Gdzie leży Szymbark? Ta niewielka miejscowość położona jest na terenie południowo-wschodniej Małopolski w powiecie gorlickim, zaledwie 6 km od miasta Gorlice. Geograficznie na obszarze Beskidu Niskiego w dolinie rzeki Ropa.
Jak dojechać do Szymbarku? Najwygodniej jest kierować się drogą numer 28 Grybów – Gorlice. Zarówno Skansen jak i dwór leżą przy głównej trasie.
Gdzie zaparkować samochód w Szymbarku? Bezpłatny duży parking jest na wprost skansenu przy drodze nr 28, obok sklepu Hitpol.
Co ciekawe, Szymbark to jedna z kilku turystycznych miejscowości w Polsce, jakie mają tą samą nazwę. Równie popularny jest Szymbark na Kaszubach, gdzie znajduje się najdłuższa deska świata oraz Szymbark na Warmii w okolicach Iławy z krzyżackim zamkiem. Zatem planując swój wypad obierz dobry kierunek!
Ile trwa zwiedzanie Szymbarku? Na spacer po wszystkich atrakcjach zarezerwuj sobie około 3-4 h.
Kasztel w Szymbarku – niezwykła architektura i historia dworu Gładyszów
Przepiękny kasztel w Szymbarku to niezwykły zabytek, który jako jeden z niewielu renesansowych dworów obronnych w Polsce, przetrwał do dziś w tak pięknej formie. Właścicielami kasztelu był ród Gładyszów. Budowa dworu zakończyła się w 1590 roku.
Dwór jest zbudowany na planie prostokąta 13×20 m z czterema narożnymi basztami. Jego solidne mury zdobi przepiękna arkadowa attyka udekorowana geometrycznymi wzorami sgraffito. Okna otacza ciekawa kompozycja z kamienia, a zakończenia rur są w formie masek tak zwanych rzygaczy. Dzięki tak bogatej dekoracji kasztel zdecydowanie nie wygląda na obiekt obronny.
Po Gładyszach dwór przeszedł w ręce Strońskich, Siedleckich, a następnie Bronikowskich. W XIX wieku mieściła się w nim gorzelnia i magazyn zbożowy. Z czasem dwór zaczął mocno podupadać, pełnił formę lamusa, w którym przechowywano niepotrzebne rzeczy.
Kasztel czekał bardzo długo na odzyskanie swojej świetności. Choć pierwsze prace renowacyjne zaczęły się jeszcze w latach 50-tych, to jednak zakończono je dopiero w 2011 roku. Obecnie kasztel Szymbark funkcjonuje jako Ośrodek Konferencyjno–Wystawienniczy „Kasztel w Szymbarku”, czyli oddział Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach.
Dwór Gładyszów w Szymbarku – zwiedzanie, cennik, ciekawostki
Zwiedzanie dworu zaczynamy od filmu, który opowiada nam o początkach jego budowy, pierwszych właścicielach rodu Gładyszów oraz trudnych czasach dewastacji wnętrz, a także jego wielkiej odbudowy.
Wnętrza kasztelu w Szymbarku składają się z trzech poziomów.
- Piwnice wciąż mają kolebkowe sklepienia, a w ich wnętrzu znajduje się wystawa poświęcona dworskiej kuchni.
- Na parterze w kilku pomieszczeniach możemy zobaczyć kolekcję mebli, obrazów, czy porcelany.
- Najciekawiej jednak prezentuje się piętro z reprezentacyjną salą oraz narożne alkierze z przepięknymi malowidłami na ścianach i suficie. Dodatkowo na wystawie zobaczymy też niecodzienne stroje, jakie noszono na dworach 500 lat temu.
Co ciekawe, na terenie parku dworskiego w Szymbarku możemy zobaczyć również piękny, przeniesiony z Gorlic drewniany dworek z 1920 r. Mieści się w nim wystawa zabytkowych mebli. Natomiast w dawnej stodole jest dziś przestrzeń wystaw artystycznych.
Ile kosztuje wstęp na Kasztel Szymbark? Cennik biletów: 20 zł bilet normalny, 15 zł bilet ulgowy.
Skansen Wsi Pogórzańskiej Szymbark – zwiedzanie, co ciekawego warto zobaczyć?
Z czego słynie Szymbark? Zdecydowanie z przepięknego skansenu, który zdradza nam sekrety Pogórzańskiej wsi. Na obszarze 2 ha mamy okazję przenieść się w czasie i naprawdę wejść do dawnej wioski, którą jakby dopiero opuścili Pogórzanie.
Zobaczymy tutaj aż 15 oryginalnych budynków. Najpiękniejsze są kryte strzechą chaty z małymi ogródkami i kwitnącymi wiosną owocowymi drzewami. Niektóre są nawet pomalowanych w nietypowe i bardzo oryginalne wzory związane z ówczesną tradycją.
W warsztatach wciąż możemy zobaczyć chociażby sprzęt kowala, a w stodołach niezwykłą wystawę ludowych barwnych strojów. Ciekawie prezentuje się również zaaranżowana ekspozycja z żołnierzami z czasów I wojny światowej. Opowiada nam o trudnych walkach jakie toczyły się tutaj podczas operacji gorlickiej.
Co ciekawe, skansen w Szymbarku działa od 1975 roku, a wszystkie budynki jakie w nim zobaczymy są oryginalne i pochodzą z okresu między XVI, a XIX w. Obiekty przeniesione zostały z okolicznych wiosek i dzięki temu możemy odkrywać ich wielowiekową historię.
Szymbark skansen – cennik, czas zwiedzania
Ile czasu trzeba przeznaczyć na zwiedzanie skansenu Szymbark? Zdecydowanie na spacer trzeba zaplanować około 1,5 h.
Świetną atrakcją dla dzieci w skansenie jest również nieszablonowy plac zabaw. Dodatkową atrakcją są również warsztaty plastyczne, garncarstwa, czy gra terenowa.
Skansen w Szymbarku można zwiedzać z bezpłatną aplikacją, która w formie przewodnika oprowadza nas przez najciekawsze miejsca.
Skansen Wsi Pogórzańskiej w Szymbarku cennik: 16 zł bilet normalny, 10 zł bilet ulgowy.
Co zwiedzić w okolicach Szymbarku?
- Perła Beskidu Niskiego tak często nazywany jest kościół św. Filipa i św. Jakuba w Sękowej. To najpiękniejszy drewniany kościół Małopolski, który zachwyca nietypową konstrukcją i zaskakującą historią. Co więcej, świątynia zbudowana w 1520 roku do dziś wyróżnia się sięgającym ziemi dachem. Ten nieszablonowy zabytek trafił również na listę UNESCO.
Sękowa – kościół UNESCO, atrakcje jakie warto zobaczyć w Beskidzie Niskim
- Ferdel 648 m n.p.m. to szczyt Beskidu Niskiego, który leży na krańcach Magurskiego Parku Narodowego, nieopodal wsi Sękowa. Jeśli chcesz zobaczyć jak wiosną na wzgórzach wybucha tu zielone morze, które jesienią mieni się tysiącem barw, koniecznie wybierz się na wieżę widokową Ferdel! Szlak zaczyna z miejscowości Wapienne, czyli najmniejszego uzdrowiska w Polsce. Co więcej, prowadzi tędy świetna ścieżka przyrodnicza, a łatwa trasa w pętli to idealny pomysł na krótki wypad na szlak również z dzieckiem.
- Łysula 551 m n.p.m. to szczyt Beskidu Niskiego, który od niedawna stał się największą atrakcją okolic Gorlic i wielkim turystycznym hitem. Wszystko za sprawą wieży widokowej i to nie byle jakiej. Oprócz zjawiskowych widoków jakie serwuje nam wysoka na 32 metrów wieża, mamy tu również 56 m zjeżdżalnię! 160 schodów w górę, świetna panorama i ekstremalny zjazd w dół.
Łysula – wieża widokowa ze zjeżdżalnią koło Gorlic w Beskidzie Niskim
- Beskid Niski to niezwykła kraina malowniczych wzgórz, jakie porastają buczynowe lasy, a także przepełnionych ciszą doliny dawnych Łemkowskich wsi i cerkwi. Magurski Park Narodowy to idealny kierunek zarówno na górskie wypady po niezadeptanych szlakach, jak i rowerowe wycieczki przez przepełnione wzruszającą historią wsie Beskidu Niskiego.
Magurski Park Narodowy – najciekawsze szlaki i atrakcje, 15 miejsc jakie warto zobaczyć
Nasz autorski przewodnik