Nadwiślański Park Etnograficzny to żywy skansen. Tutaj poznajemy ciekawą tradycję i kulturę mieszkających tu kiedyś Krakowiaków Zachodnich. Na terenie skansenu jest aż 27 budynków, oczywiście wszystkie z drewna. Co więcej każda z chat ma swój niepowtarzalny urok i ciekawe wnętrze, a więc zaglądamy zaciekawieni w każdy kąt.
Skansen w Wygiełzowie to przepiękna atrakcja Małopolski, która działa już ponad 50 lat. Zdecydowanie koniecznie trzeba tutaj zajrzeć, żeby poznać historię małopolskich wiosek, zobaczyć jak 200 lat temu wyglądało życie i praca na wsi, a przy okazji poczuć sielski klimat i odkryć regionalne zwyczaje i tradycję.
Przemierzając zakamarki skansenu natrafiamy na ponad 200 letni dom miejski z Chrzanowa, kryte strzechą chałupy, potężne stodoły i spichlerze, a także chlewik i olejarnię. Nie zabrakło również i uroczego drewnianego kościółka, który liczy sobie aż 400 lat.
Wędrując po skansenie mamy wrażenie jakbyśmy weszli do dawnej wioski, jest tu tak sielsko i tak kolorowo. A wszystko za sprawą wszystkich 27 wyjątkowych drewnianych obiektów. Co więcej, mamy wrażenie, że tutaj zatrzymał się czas. Uroku dodają malownicze wiejskie ogródki kwiatów, napotykamy też na pasiekę pszczół i drewniane kapliczki, a latem przyjemny cień dają potężne stare drzewa. Zdecydowanie skansen w Wygiełzowie podrzuca nam świetne regionalne atrakcje, z których słynie Małopolska i które warto poznać.
Małopolska – 25 najciekawsze atrakcje, co warto zobaczyć, gdzie pojechać na jeden dzień, weekend i we dwoje?
Małomiasteczkowe budynki skansenu
Rozpoczynamy zwiedzanie skansenu w Wygiełzowie od nieco bardziej reprezentacyjnych budynków. Już na wejściu przenosimy się do dawnego miasteczka z Małopolski. A w nim wokół brukowanego rynku napotykamy kilka drewnianych małomiasteczkowych chat. Ponad 200 letnie domy z Alwerni i Chrzanowa są zagospodarowane również dziś. Tutaj w jednej z izb możemy wziąć udział w warsztatach i zobaczyć prawdziwą pracownię garncarską. W skansenie nie zabrakło też i dawnego zajazdu, który teraz pełni rolę regionalnej karczmy, w dodatku wciąż czynnej. Oprócz tego na niewielkim ryneczku znajdziemy jeszcze studnię oraz spichlerz dworski z 1798 roku.
Najciekawsze drewniane obiekty skansenu w Wygiełzowie
Ruszamy dalej w głąb skansenu odkrywać zaskakujące budynki. Natrafiamy zatem na chałupę sołtysią. Kiedyś była domem zamożnych chłopów. Zbudowana jest na wysokiej kamiennej podmurówce z piwnicą, za chałupą jest jeszcze wozownia. Co więcej narożne szpary domu z bali upchane są mchem. Oczywiście warto też zaglądnąć do środka, bo tam mamy okazję zobaczyć oryginalne wyposażenie. Od razu rzucają się w oczy bogato haftowane poszewki na poduszki, czy też spora kolekcją świętych obrazów. Skansen w Wygiełzowie umożliwia nam też podglądnięcie dawnej kuźni oraz olejarni, która wyrabiała olej jeszcze w czasie II wojny światowej.
Małopolski Szlak Architektury Drewnianej – niebieska chałupa
Bardzo charakterystyczna w skansenie jest drewniana chata z pomalowanymi na niebiesko łączeniami między belkami. Dodatkowo kontrastu dodają zielone obramowaniami okien. Z zewnątrz wygląda jak chata z bajki, w dodatku ma półokrągłe nadproża nad drzwiami. W izbie mamy ekspozycję ręcznych pralek, od tar po wyżymaczki i maglownice. W kolejnej izbie czeka na gości wielkanocny stół ze święconką. Natomiast na tyłach sieni jest wielki bielony piec chlebowy, aż by chciało się poczuć zapach i smak pieczonego w nim chrupiącego chleba. Ciekawie wygląda również stodoła plebańska, która jest zrobiona w nietypowy sposób, bo ma aż 8 ścian. Oczywiście jej dach pokrywa strzecha.
Nadwiślański Park Etnograficzny w Wygiełzowie
Skansen w Wygiełzowie daje nam niepowtarzalną możliwość żeby podejrzeć czasy szkolne naszych pradziadków. W jednej z chałup urządzono w małej izbie klasę lekcyjną. Dodatkowo tutaj dzieciaki mogą wziąć udział w warsztatach. Po drugiej stronie sieni jest izba z warsztatem tkackim i szewskim. W skansenie znajdziemy też i biedniejsze chałupy, w których w jednym budynku, pod wspólnym dachem żyła razem z bydłem z reguły wielodzietna rodzina. Najmniejsza chata ma zaledwie jedną izbę i sień. Z pewnością mieszkała w niej biedna rodzina, która pracowała u bogatych gospodarzy. Jednak dziś ten biały domek, który pokryty jest strzechą wygląda bardzo ciekawie na tle wielkich chałup.
Drewniana plebania i kościół w skansenie
Jednym z ciekawszych obiektów skansenu w Wygiełzowie jest plebania z 1892 roku. W przeciwieństwie do wielu domów jej dach pokrywa gont, a nie strzecha. W jej wnętrzu zobaczymy kancelarię plebańską z oryginalnymi meblami. Tuż obok niej stoi piękny drewniany kościół z 1623 roku. Jego wiek robi wrażenie, w dodatku ma również oryginalne wnętrze. Co ciekawe od czasu do czasu wciąż odbywają się tu msze. Natomiast przed kościołem stoi wysoka dzwonnica alarmowa.
W dalszej części skansenu można spotkać jeszcze młyn oraz potężną zagrodę. Zbudowana jest na kształt czworoboku z dziedzińcem w środku. Cały kompleks tworzył dom mieszkalny, chlewik, stajnie i wiaty. Można powiedzieć, że ta zagroda była jak na dawne czasy prężnym gospodarstwem. W wielkim spichlerzu z 1779 roku dziś możemy zobaczyć wystawy czasowe, albo wziąć udział w organizowanych tu warsztatach. Natomiast na końcu skansenu stoi wielki i dostojny dwór z Drogini, który liczy już ponad 290 lat. Choć budynek jest otynkowany, to pod warstwą bielonej gliny jest drewno. Wewnątrz dworu czeka na nas już całkiem inna ekspozycja, to miejsce gdzie mieszkała kiedyś zamożna rodzina szlachecka.
Skansen w Wygiełzowie zebrał na swoim terenie wiele zwyczajnych i prostych chat, które jednak niesamowicie malowniczo wkomponowały się w Małopolski Szlak Architektury Drewnianej. To na nim poznajemy najcenniejsze dla nas zabytkowe budynki i obiekty Unesco. Zabytkowa architektura najlepiej zachowała się właśnie w Małopolsce. Dlatego szczególnie te drewniane chaty, pozostają nieodzownym elementem naszego krajobrazu. Podążajmy tym szlakiem po to, żeby w prosty sposób odkryć to, co zwykle jest już niedostępne i zapomniane.
Plan wypadu do skansenu w Wygiełzowie
Dojazd: najwygodniej tu dotrzeć własnym samochodem
Parking: bezpłatny parking przed wejściem do muzeum, ulica Podzamcze
Bilety Wstępu:
- Zamek w Pszczynie wnętrza i zbrojownia – bilet normalny 12 zł/os, bilet ulgowy – 8 zł/os
Czas zwiedzania: 1 – 1,5 godziny
