Poleski Park Narodowy to kraina żurawi, łosi i żółwi błotnych, w której dominują rozległe bagna, torfowiska, bagienne lasy oraz malownicze jeziora. Drewniane kładki prowadzą nas w sam środek dzikiej natury, a z widokowych wież możemy podglądać sekretne życie tysięcy ptaków. Przyroda gra tutaj pierwsze skrzypce, a dzięki nowoczesnej formie zwiedzania, możemy ją chłonąć w najlepszym wydaniu.
Poleski Park Narodowy – podstawowe informacje
Gdzie leży Poleski Park Narodowy? Poleski Park Narodowy położony jest we wschodniej części województwa lubelskiego, na Pojezierzu Łęczyńsko-Włodawskim.
Park został utworzony w 1990 roku w celu ochrony unikatowych ekosystemów bagiennych, torfowiskowych i jeziornych. Park zajmuje powierzchnię ponad 9,7 tys. hektarów, a jego znaczna część objęta jest ochroną ścisłą.
W logo Poleskiego Parku Narodowego znajduje się żuraw.
Co chroni Poleski Park Narodowy? Krajobraz parku tworzą płytkie jeziora, podmokłe łąki, rozległe torfowiska wysokie i przejściowe, a także lasy olsowe i bagienne. To właśnie ta mozaika siedlisk sprawia, że Poleski Park Narodowy jest ostoją wielu rzadkich gatunków zarówno roślin jak i zwierząt. Dodatkowo obszar parku wchodzi w skład Międzynarodowego Rezerwatu Biosfery „Polesie Zachodnie” oraz sieci Natura 2000, co tylko podkreśla jego międzynarodowe znaczenie przyrodnicze.
Zwiedzanie Poleskiego Parku Narodowego
Kiedy najlepiej zwiedzać Poleski Park Narodowy? Zwiedzanie parku najlepiej zaplanować od wczesnej wiosny do jesieni, kiedy przyroda jest najbardziej aktywna, a torfowiska i jeziora prezentują się wyjątkowo malowniczo. Wiosną park rozbrzmiewa ptasim śpiewem, bo zaczynają się przyloty. Latem Polesie zachwyca bujną roślinnością, a już w sierpniu ptaki szykują się do odlotów. Jesień przyciąga spokojem i pięknymi barwami, natomiast zimą przyroda zapada w dłuższy sen.
Jak zwiedzać Poleski Park Narodowy? Najwygodniejszą formą zwiedzania są zdecydowanie piesze wędrówki, do wyboru mamy sporo szlaków turystycznych, a także genialnych ścieżek przyrodniczych. Dla wielbicieli dwóch kółek przygotowano również trasy rowerowe.
Warto pamiętać, że wejście na szlaki ścieżek przyrodniczych w Poleskim Parku Narodowym jest biletowane.
Ile czasu na zwiedzanie Poleskiego PN? Na spokojne poznanie najważniejszych atrakcji warto przeznaczyć co najmniej 2-3 dni, wtedy możesz odkryć park bez pośpiechu wszystkie przyrodnicze skarby parku.
Ciekawostki o Poleskim Parku Narodowym
Z czego słynie Park Narodowy Poleski? Poleski Park Narodowy bywa nazywany „polską tundrą” ze względu na surowy, otwarty krajobraz torfowisk i niską roślinność, która przypomina północne regiony Europy. Jest to również jedno z nielicznych miejsc w kraju, gdzie naturalnie występuje żółw błotny, objęty ścisłą ochroną. Równie cennym mieszkańcem parku jest łoś, który doskonale przystosował się do życia na podmokłych terenach.
Park stanowi ważny przystanek na trasach migracji ptaków, dzięki czemu można tu obserwować setki gatunków, w tym żurawie, bieliki czy też błotniaki. Co istotne, Poleski Park Narodowy pozostaje jednym z najmniej zatłoczonych parków narodowych w naszym kraju!
Mapa atrakcji w Poleskim Parku Narodowym
Najciekawsze szlaki i ścieżki przyrodnicze w Poleskim PN
Ścieżka „Czahary” – spacer przez serce poleskich bagien
Długość trasy: ok. 6,5 km. Czas przejścia: 2h – 2,5h. Start: miejscowość Zastawie.
Ścieżka dydaktyczna „Czahary” to jedna z najciekawszych tras w Poleskim PN, która prowadzi drewnianymi kładkami przez tereny Bagna Bubnów, czyli największego torfowiska parku. Na trasie znajdziemy wieże i platformy widokowe. Genialnym punktem na szlaku jest rozlewisko w Zastawiu, czyli miejsce gdzie przed odlotami zbierają się tysiące żurawi. Warto wdrapać się na wieżę widokową jeszcze przed wschodem słońca, żeby usłyszeć ich wyjątkowy klangor. Dzięki ścieżce „Czahary” mamy okazję poznać również wodniczkę, która jest najmniejszym migrującym ptakiem Europy.
Trasa nie jest trudna ani wymagająca, dlatego świetnie sprawdzi się dla rodzin z dziećmi (z wózkami). Po drodze rozmieszczono tablice edukacyjne, które przybliżają tematykę torfowisk oraz rosnące tu rzadkie gatunki roślin. Wśród nich można wypatrzyć m.in. rosiczki, wełnianki czy żurawinę, czyli rośliny doskonale przystosowane do życia w trudnych bagiennych warunkach.
Ścieżka „Dąb Dominik” – wśród przyrodniczych skarbów parku
Długość trasy: 3,5 km. Czas przejścia: 1-2 godz. Start Kol. Łomnica.
Trasa ścieżki przyrodniczej Dąb Dominik zaczyna się w miejscowości Kolonia Łomnica. Pierwszy etap szlaku prowadzi nas leśnym traktem w kierunku dębu Dominik. Jego potężny pień, rozłożysta korona i historia sięgająca kilku stuleci sprawiają, że trudno przejść obok niego obojętnie.
Następnie drewnianymi kładkami docieramy nad jedno z piękniejszych jezior parku. Zarastające Jezioro Moszne na swojej powierzchni aż 17 ha unosi kożuchy roślinności (głównie mchów torfowców) nazywany płem bądź spleją. Spotkać tutaj możemy owadożerne rosiczki, kwitnące storczyki, czy też żurawinę błotną.
Dalsza część ścieżki prowadzi po drewnianych kładkach skrajem boru bagiennego do torfianek, czyli dawnych wyrobisk po wydobyciu torfu, a dalej do wsi Jamniki. Stąd wracamy na parking asfaltową drogą.
Ścieżka „Spławy” – do największego jeziora w parku
Długość trasy: ok. 7,5 km. Czas przejścia: 2h – 3h. Start: Stare Załucze.
Ścieżka przyrodnicza „Spławy” to jedna z najbardziej widowiskowych tras w Poleskim Parku Narodowym i prawdziwa gratka dla miłośników mokradeł. Spacer najlepiej rozpocząć z parkingu przy Muzeum PPN. Ponad połowa trasy przebiega drewnianymi kładkami! Dzięki nim na szlaku mijamy fragmenty łąk, otwartych torfowisk i bagiennych lasów.
Dodatkowo wąska ścieżka prowadzi nas nad Jezioro Łukie, czyli największy zbiornik Poleskiego PN. Tutaj czeka na nas pomost, z którego możemy obserwować przyrodę. Po jeziorze pływają łabędzie nieme, perkozy czy łyski, natomiast ponad naszymi głowami szybują bieliki i błotniaki stawowe. Dalsza część ścieżki prowadzi po grobli dziedzica. Kładka przecina malowniczy ols, który jest szczególnie atrakcyjny wczesną wiosną.
Ścieżka „Perehod” – w ptasim raju
Długość trasy: ok. 5 km. Czas przejścia: 1,5h – 2h. Start: miejscowość Pieszowola.
„Perehod” to świetna ścieżka dla miłośników obserwacji ptaków. Na trasie znajdziemy dwie wieże widokowe i schron ornitologiczny. Ścieżka prowadzi groblami wzdłuż malowniczych Stawów Pieszowolskich. Woda przyciąga tu niezliczoną ilość ptactwa wodno-błotnego.
Poza czaplami czy kormoranami spotkamy tu rzadkie podgorzałki, mieniące się w słońcu zimorodki czy też polujące bieliki. Podczas wędrówki będzie nam towarzyszył charakterystyczny odgłos „dmuchania w butelkę” jaki wydaje bąk, czyli ptak z rodziny czaplowatych. W Stawach Pieszowolskich zobaczysz też niezwykły skarb Poleskiego Parku Narodowego jakim jest żółw błotny!
Ścieżka „Obóz Powstańczy” – spotkanie z królem poleskiego lasu
Długość trasy: ok. 4 km. Czas przejścia: 1,5h – 2h. Start: miejscowość Lipniak.
Ścieżka „Obóz Powstańczy” rozpoczyna się w miejscowości Lipniak. To właśnie w jej okolicach znajdował się największy obóz Powstańców Styczniowych. Z tablic edukacyjnych dowiemy się wiele ciekawostek na temat przebiegu powstania i samego funkcjonowaniu obozu.
Ścieżka prowadzi nas drogą leśną do wieży widokowej, zlokalizowanej na skraju łąk „Pociągi”, z której przy odrobinie szczęścia można spotkać łosia czy jelenia. Od wieży widokowej ścieżka „Obóz Powstańczy” prowadzi drewnianą kładką wzdłuż łąk i lasów. Nieopodal kładki znajduje się żeremie bobrowe.
Rowerem przez Poleski Park Narodowy – ścieżka Mietiułka
Długość trasy: ok. 21 km. Czas przejazdu: 2,5h – 3,5h.
Przebieg szlaku rowerowego: Łowiszów – Durne Bagno – Wielki Łan – Pieszowola – rozlewiska na łąkach Pociągi, Ochoża i Radwania – Łowiszów.
Ścieżka rowerowa „Mietiułka” to najciekawszy szlak rowerowy w Poleskim PN, idealny dla miłośników dwóch kółek. Trasa ma 21 km długości, zaczyna się w miejscowości Łowiszów i prowadzi przez jedne z najstarszych lasów w Poleskim Parku. Po drodze warto odwiedzić ciekawy skansen, czyli Ośrodek Edukacyjny “Poleskie Sioło”.
Dodatkowo możemy wejść na wieżę widokową, by podziwiać panoramę Durnego Bagna. Jednym z ciekawszych fragmentów ścieżki jest punkt widokowy w miejscowości Wielki Łan. Z tego niewielkiego wzniesienia rozpościera się piękny widok na krajobraz Polesia. Szlak rowerowy przecina trasę ścieżki przyrodniczej Perehod. Nad stawami można spotkać ptaki wodne z żurawiami na czele. Trasa zatacza pętlę i kończy się w miejscowości Łowiszów.
Najciekawsze atrakcje dla dzieci w Poleskim Parku Narodowym
Skansen Poleskie Sioło
Ośrodek edukacyjny „Poleskie Sioło” to tradycyjna poleska zagroda i zarazem najnowszy ośrodek edukacyjny Poleskiego Parku Narodowego, który znajdziesz w miejscowości Wytyczno – Łowiszów. Zagroda została zbudowana na wzór dawnych poleskich gospodarstw sprzed lat. Znajduje się tu budynek mieszkalny, spichlerz oraz stodoła pokryte strzechą. We wnętrzach są zgromadzone eksponaty związane z tradycyjnym poleskim domostwem. Na terenie zagrody odbywają się ciekawe warsztaty i zajęcia edukacyjne.
Ośrodek Edukacji Stare Załucze – muzeum przyrodnicze Poleskiego Parku Narodowego
Ośrodek Dydaktyczno-Muzealny Poleskiego Parku Narodowego w Starym Załuczu to świetne miejsce, od którego warto zacząć zwiedzanie parku. Składa się z multimedialnego muzeum, wiaty z zabytkowymi sprzętami, krótkiej ścieżki edukacyjnej „Żółwik” z oczkiem wodnym, a także Ośrodka Rehabilitacji Zwierząt z wolierą dla ptaków.
Muzeum najlepiej zwiedzać z audioprzewodnikiem, który krok po kroku oprowadza nas po wszystkich salach ośrodka, prezentując przy tym najciekawsze wystawy. Dowiemy się tu sporo o odkryciach archeologicznych, etnografii regionu i wydarzeniach historycznych, które kształtowały społeczność, ale przede wszystkim o najcenniejszych skarbach przyrodniczych i mieszkańcach parku.
Ścieżka “Żółwik” to świetna atrakcja dla dzieci. W małym oczku wodnym z pewnością zobaczysz żółwie błotne. Tuż obok zlokalizowane są woliery dla ptaków, do których tymczasowo trafiły ranne zwierzęta, które po rehabilitacji powrócą na wolność.
Wieże i punkty widokowe Poleskiego Parku Narodowego
Obszar Poleskiego Parku Narodowego to potężne obszary równin, torfowisk, łąk i lasów. Teren jest płaski, a naturalnych wzniesień jest tu naprawdę niewiele. Dlatego żeby zajrzeć w najbardziej dzikie i tajemnicze tereny parku warto wybrać się na choć jedną z 7 widokowych wież.
- Dwie wieże ustawione zostały na groblach stawów na trasie ścieżki przyrodniczej Perehod. To przede wszystkim świetne miejsce do obserwacji ptaków. Największy spektakl odbywa się tu wiosną i jesienią podczas przylotów i odlotów.
- Wieża widokowa na ścieżce przyrodniczej Obóz Powstańców stanęła na grobli w miejscowości Lipniak. To z kolei najlepsze miejsce do obserwacji łosiów, jeleni czy też saren, które szczególnie o poranku uwielbiają przechadzać się po okolicznych łąkach.
- Durne Bagno to potężne torfowisko, które zajmuje obszar 220 ha, jego ogrom najlepiej podziwiać z wieży widokowej w Wólce Wytyckiej.
- Z kolei największe torfowisko w Poleskim Parku Narodowym to Bagno Bubnów możemy podziwiać z dwóch wież widokowych i drewnianych wiat na kładkach.
- Wieża nad torfowiskiem Bagno Staw jest świetnym miejscem do obserwacji odlotów żurawi, wczesnym rankiem, jeszcze przed świtem usłyszysz tu ich klangor.
Co warto zobaczyć w okolicy Poleskiego Parku Narodowego?
- Skansen Chełmszczyzny i Podlasia w Holi to wyjątkowe miejsce, które pozwala przenieść się w czasie i poznać tradycyjną kulturę wschodniej Lubelszczyzny. Położony w niewielkiej miejscowości Hola, niedaleko Poleskiego Parku Narodowego, stanowi doskonałe uzupełnienie podczas zwiedzania atrakcji regionu. Na terenie skansenu zobaczysz drewniany wiatrak, zabytkową chatę i budynki gospodarcze. Ich wnętrza wyposażone w oryginalne sprzęty.
- Dworek Kościuszki w Sosnowicy był świadkiem romantycznej miłości. To tutaj rozegrała się słynna historia nieszczęśliwego romansu Tadeusza Kościuszki z Ludwiką Sosnowską, której Tadeusz po powrocie z Francji był nauczycielem. Losy potoczyły się szybko, zakazana miłość, próba wspólnej ucieczki zakochanych, wyjazd Kościuszki za granicę i wymuszone przez ojca małżeństwo Ludwiki z księciem Józefem Lubomirskim. Kto wie czy Kościuszko stałby się tak sławny gdyby pozostał z Ludwiką w Sosnowicy.
- Włodawa to miasteczko położone na wschodnich krańcach Lubelszczyzny. Znana jest przede wszystkim jako miasto trzech kultur. Spacerując po Włodawie znajdziesz sporo ciekawych zabytków i śladów intrygującej historii. Dodatkowo bliskość rzeki Bug i Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego sprawia, że Włodawa jest doskonałą bazą wypadową do odkrywania przyrodniczych skarbów.
Gotowe pomysły na górskie wypady!