Perła Renesansu, Miasto Arkad i Padwa Północy. To tylko kilka z określeń Zamościa, czyli idealnego miasta, które znalazło się również na liście UNESCO. Zdecydowanie Zamość jest jednym z najpiękniejszych miast w Polsce, a atrakcje i zabytki jakie możemy tu zobaczyć są niepowtarzalne i jedyne w swoim rodzaju.
Zamość to niewielkie miasto, które leży w województwie lubelskim. Dziś zamieszkuje go niespełna 60 tys. osób. Budowa tego idealnego miasta zaczęła się w 1580 roku, a jej pomysłodawcą był Jan Zamojski, czyli ówczesny kanclerz koronny. To on zapragnął zbudować dla siebie idealne miasto z pięknym pałacem, 3 rynkami i otoczone wysokimi murami, których nikt nie mógłby zdobyć.
Dziś Zamość może pochwalić się niezwykle ciekawą i barwną 450 letnią historią. Spacerując po jego pięknych uliczkach na każdym kroku odkrywamy coś niepowtarzalnego. Trzy rynki miasta tętnią życiem, ciekawe muzea odkrywają przed nami tajemnicze historie Zamojskich, a niezwykłe świątynie są przepełnione dziełami sztuki. Dodatkowo w Zamościu możemy wejść w podziemia Nadszańca i poznać losy miasta twierdzy.
Zamość to również miasto nowoczesnych atrakcji dla całych rodzin. Jedyne w tej części kraju ZOO, zalew z piaszczystą plażą, czy ścieżki rowerowe to idealne pomysły na przyjemny wypoczynek. Propozycji na ciekawe spędzenie czasu w Zamościu jest sporo, my pokażemy Wam jego niepowtarzalne atrakcje, które koniecznie trzeba zobaczyć podczas weekendowego wypadu.
Roztocze – najciekawsze atrakcje, 10 miejsc które warto zobaczyć
Zamość – dojazd, parking, zwiedzanie
Zwiedzanie Zamościa najlepiej rozpocząć od jego serca, czyli Rynku Wielkiego. Jeśli wybierasz się swoim samochodem, to możesz go zaparkować na bezpłatnym parkingu przy ulicy Solnej, Szczebrzeskiej, Peowiaków lub Piłsudzkiego.
Ile czasu trzeba przeznaczyć na zwiedzanie Zamościa? Zdecydowanie warto spędzić tutaj cały weekend, szczególnie jeśli chcemy odwiedzić najciekawsze muzea, zajrzeć do zabytkowych świątyń i poczuć ducha miasta twierdzy.
Natomiast jeśli na zwiedzanie Zamościa masz tylko jeden dzień, to skup się na samej starówce. Warto skorzystać z bezpłatnej aplikacji “Zamość Stare Miasto”, dzięki niej lepiej poznamy najciekawsze atrakcje w mieście. Co warto zobaczyć w Zamościu w dwa dni? Poznaj naszą listę 18 niepowtarzalnych atrakcji miasta idealnego.
Zamość – atrakcje, zabytki, polecane restauracje
Na powyższej mapie zaznaczyliśmy najciekawsze zabytki i atrakcje, które warto zobaczyć w Zamościu. Dodatkowo znajdziesz tu polecane przez nas restauracje i kawiarnie oraz miejsce na nocleg.
1. Twierdza Zamość – najważniejsze atrakcje
Zamość jest twierdzą i to widać gołym okiem. Jan Zamojski zapragnął zbudować miasto nie do zdobycia, a projekt i realizację tego zadania zlecił włoskiemu projektantowi Bernardo Morando.
Jak się potem okazało Morando zrealizował swoje zadanie bardzo dobrze, bo Zamościa nie zdobyły ani wojska Tatarskie, ani Kozacy, ani Szwedzi. Co ciekawe, do dziś możemy zobaczyć tutaj wysokie ceglane mury, bastiony, czy nadszaniec. Przez lata jednak zmieniły one swoje przeznaczenie i dziś są turystycznymi atrakcjami miasta.
2. Rynek Wielki w Zamościu
Zdecydowanie najpiękniejszym miejscem Zamościa jest jego serce, czyli Rynek. Tutaj widać, że jest to idealne miasto. Plac ma wymiary 100 x 100 m, dookoła rynku są przepiękne kamienice z arkadowymi podcieniami.
Wszystkie ulice Zamościa przecinają się pod kątem prostym, panuje na nich niezwykła harmonia i porządek. Co ciekawe, Ratusz w Zamościu nie stoi jednak na środku rynku, lecz w jego północnej ścianie. Jan Zamojski w ten sposób chciał dać do zrozumienia radzie miasta, że to nie oni są tutaj najważniejsi.
Najpiękniejszy na Wielkim Rynku w Zamościu jest oczywiście Ratusz z 52 metrową wieżą zegarową i pięknymi wachlarzowymi schodami. W sezonie letnim codziennie o godzinie 12:00 z wieży rozbrzmiewa hejnał.
Jednak trębacz wygrywa melodie tylko w 3 strony świata. Jak się okazuje Jan Zamojski zakazał grania hejnału w kierunku Krakowa. Dziś w Ratuszu mieści się Urząd Miasta i Centrum Informacji Turystycznej. Natomiast w podziemiach Ratusza biegnie trasa turystyczna po tajemniczych piwnicach miasta.
3. Kamienice Ormiańskie – perełka wśród atrakcji Zamościa
Potężny plac jakim jest Rynek otaczają przepiękne arkadowe kamienice, w których dziś są restauracje, galerie i hotele. Jednak zdecydowanie największą uwagę przykuwają kolorowe kamienice z pięknymi attykami i niezwykłymi zdobieniami. Te zjawiskowe dzieła sztuki to Kamienice Ormiańskie, które zbudowali bogaci kupcy ormiańscy.
Każda z kamienic ma swoją nazwę. Zielona, pierwsza z lewej to kamienica Wilczkowska, zdobią ją płaskorzeźby Matki Bożej oraz świętych. Sąsiednia żółta to kamienica Rudomiczowska, jej właścicielem był profesor Akademii Zamojskiej. Czerwoną kamienicę Pod Aniołem wyróżnia rzeźba Michała Archanioła. Niebieska kamienica zwana jest Szafirową lub Pod Małżeństwem. Natomiast ostatnia jasnożółta pod Madonną.
4. Muzeum Zamojskie
W przepięknych kamienicach ormiańskich możemy zwiedzić jedną z ciekawszych atrakcji Zamościa, czyli Muzeum Zamojskie. Na 3 poziomach ekspozycji mamy okazję poznać rodową historię Zamojskich. Zobaczymy tutaj ogromne portrety w pozłacanych ramach, które przedstawiają najważniejszych członków rodziny. Możemy też oglądnąć krótki film o powstaniu idealnego miasta oraz zobaczyć potężny obraz Georga Fischhofa „Rejtan wg Matejki”.
Wśród eksponatów muzeum wyróżnia się akt lokacyjny Zamościa, który wydał król Stefan Batory oraz srebrne berło Akademii Zamojskiej. Kolejne piętro muzeum to wystawa eleganckich i misternie rzeźbionych ormiańskich mebli oraz makieta Zamościa i jego najważniejszych zabytków. Na najwyższym piętrze mieści się wystawa archeologiczna, etnograficzna oraz galeria rzeźby.
Na zwiedzenie Muzeum Zamojskiego warto zarezerwować sobie około 1,5 h. Muzeum jest czynne w dniach wtorek-niedziela w godzinach 10:00-16:00. Cennik biletów wstępu to 15 zł/os za bilet normalny oraz 9 zł/os za bilet ulgowy.
5. Katedra w Zamościu – najważniejszy sakralny budynek miasta
Jedną z najpiękniejszych świątyń w całej Polsce jest katedra pw. Zmartwychwstania Pańskiego i św. Tomasza Apostoła w Zamościu. Bazylikę również zaprojektował Bernardo Morando, a inspiracją były dla niego włoskie świątynie. Już z zewnątrz kościół wyróżniają piękne zdobienia i rzeźby.
Główne drzwi wejściowe ozdabiają pozłacane herby Zamoyskich, a tuż nad nimi zobaczymy płaskorzeźbę Jezusa ze św. Tomaszem, który jest patronem katedry oraz członków rodu Zamojskich, gdyż właśnie to imię otrzymywali najważniejsi ordynaci.
Kościół ma 3 nawy, największa główna jest oddzielona od bocznych arkadami. Sufit ozdabiają bogate elementy roślinne, geometryczne i misternie rzeźbione rozetki, których jest ponad 100, każda ma inny kształt.
Ołtarz główny wzorowany jest na ołtarzu jasnogórskim. Natomiast w zielonym ołtarzu bocznym wisi cudowny wizerunek Matki Bożej Odwachowskiej. Co ciekawe, namalował go kawałkiem węgla jeden z więźniów. Najpiękniejsza w katedrze jest pięknie ozdobiona kaplica Zamoyskich.
W kryptach świątyni pochowano wszystkich ordynatów Zamościa. Krypty katedry możemy również zwiedzać w lipcu i sierpniu w dniach poniedziałek-sobota 12:00-17:00 oraz w niedzielę 13:00-17:00 (z wyłączeniem nabożeństw). Bilet wstępu 5 zł/os dorośli i 3 zł/os dzieci.
Na terenie placu kościelnego znajduje się również wysoka wieża z dzwonnicą, na którą możemy również wejść. 22,5 m nad ziemią mieści się punkt widokowy, a żeby go zdobyć trzeba pokonać 122 stopnie. Wieża jest otwarta jedynie w lipcu i sierpniu od wtorku do niedzieli w godzinach 12:00-16:00. Bilet wstępu dla osoby dorosłej to 5 zł, a dla dziecka 3 zł.
Tuż obok katedry możemy też odwiedzić Muzeum Sakralne. Zobaczymy w nim piękne obrazy, złote monstrancje, ornaty oraz dary ordynatów na rzecz kościoła. Muzeum można zwiedzać z audioprzewodnikiem, a opłata za wstęp jest dobrowolna. Ekspozycja jest czynna w lipcu i sierpniu od wtorku do niedzieli w godzinach 10:00-16:00.
6. Pałac Zamoyskich
Najważniejszym budynkiem w Zamościu był pałac jego założyciela, czyli Jana Zamoyskiego. Bernardo Morando zaprojektował go na bazie prostokąta o długości 60 m. Pałac miał dwa piętra, dwuskrzydłowe schody oraz wieżę z tarasem. Otoczony był też dodatkowymi murami.
Niestety dziś nie zobaczymy go w tak okazałej formie. Obecnie dużo skromniejsze budynki dawnego pałacu od stu lat zajmuje sąd. Natomiast na placu przed pałacem stoi kilkumetrowy pomnik Jana Zamoyskiego na koniu.
7. Muzeum Fortyfikacji i Broni Arsenał – militarna atrakcja Zamościa
Jednym z najnowocześniejszych muzeów Zamościa jest słynny Arsenał. Dziś zobaczymy tutaj między innymi imponującą kolekcję szabli, broni palnej, czy też armat. W sąsiednim budynku z czerwonej cegły, czyli Prochowni możemy obejrzeć prezentację multimedialną “Historia twierdzy i miasta Zamość”. Ten niespełna 30 minutowy film w ciekawy sposób opowiada o losach Twierdzy Zamość, jej chwilach zwycięstwa i porażek.
Warto również zwiedzić przeszklony Pawilon w Kurtynie. Tutaj zobaczymy już bardziej nowoczesną broń i maszyny jakimi posługiwali się polscy żołnierze. Największe wrażenie robi zawieszony nad naszymi głowami samolot, helikopter i ogromny czołg.
Oprócz tego na wystawie poznamy trudną historię Zamojszczyzny okupowanej podczas II wojny światowej. Wystawa pokazuje też umundurowanie żołnierzy, atrapę bunkra, czy też kolekcję pocisków. Całość urozmaicają multimedialne filmy.
Muzeum Fortyfikacji i Broni Arsenał w Zamościu możemy zwiedzać od wtorku do niedzieli w godzinach 10:00-16:00. Projekcja filmu w Prochowni odbywa się o każdej pełnej godzinie. Na przejście wszystkich wystaw warto zarezerwować sobie około 2 godziny. Bilety wstępu na jeden obiekt to 13 zł/os dorośli i 8 zł/os dzieci. Pakiet 3 wystaw to 29 zł/os dorośli, 16 zł/os dzieci. Dodatkowo możemy zwiedzać muzeum z audioprzewodnikiem.
8. Akademia Zamojska – trzecia uczelnia Polski
W 1594 roku Jan Zamoyski otwiera w mieście uczelnię wyższą, zwana Akademią Zamojską. Była to pierwsza w Polsce prywatna uczelnia oraz trzecia po krakowskiej i wileńskiej akademia w Rzeczypospolitej. To właśnie w tej uczelni padły znane nam do dziś słowa „Takie są Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie”.
Gmach akademii zbudowany został na bazie kwadratu z wewnętrznym dziedzińcem. Niestety akademia została zlikwidowana w czasie I rozbioru Polski przez władze Austriackie. W późniejszych latach w jej murach mieściło się liceum.
Najlepsze restauracje Zamościa
Gdzie i co warto zjeść w Zamościu? Podczas zwiedzania miasta warto zatrzymać się w jednej ze świetnych restauracji Zamościa. Choć dobrych knajp tutaj nie brakuje, to śmiało możemy Wam polecić te najlepsze. Zdecydowanie niepowtarzalną kuchnię serwuje restauracja Ormiańska.
Po regionalne przysmaki warto wstąpić do Piwnicy pod św. Kazimierzem. Tutaj czeka na nas świetna kuchnia Roztocza z tarciuchami, golasami i cebularzami. Po bardziej wykwintne dania z dziczyzny warto zajrzeć do restauracji Bohema. Natomiast po najlepszą kawę w mieście wpadnij do kawiarni Mazagran w sąsiedztwie synagogi.
Poznaj również najciekawsze atrakcje Roztocza, krainy pagórków, które przecinają doliny lessowych wąwozów i szumiących potoków. Odkryj najciekawsze szlaki Roztoczańskiego Parku Narodowego, atrakcje Zwierzyńca, czy też ukryte w Puszczy Solskiej rezerwaty Szum i Sopot. Roztocze to prawdziwy raj dla rowerzystów, smakoszy regionalnej kuchni, a także łowców niespotykanych zabytków. Po więcej ciekawostek zaglądnij do osobnego wpisu.
Roztocze – najciekawsze atrakcje, 10 miejsc które warto zobaczyć
9. Rynek Solny – Zamość i jego atrakcje
Na północ od Rynku Wielkiego mamy okazję zobaczyć dużo mniejszy Rynek Solny. Był on miejscem handlowym aż do czasu II wojny światowej. Sprzedawano tutaj sól z Wieliczki i Rusi Czerwonej, stąd też wzięła się jego nazwa.
Dziś ryneczek otacza gmach dawnej Akademii Zamojskiej, arkadowe kamienice z Urzędem Miasta oraz kościół św. Katarzyny. Na środku Rynku Solnego możemy zobaczyć potężną kotwicę statku Ziemia Zamojska, która jest darem dla miasta. Naszą uwagę przykuwa również postać krasnala Batiarygi, czyli bohatera 6 tomu Ksiąg Roztoczańskich Krasnali.
10. Synagoga w Zamościu
Jedną z najpiękniejszych synagog w Polsce możemy zobaczyć właśnie w Zamościu. Zbudowana została w 1610 roku, co ciekawe leży parę metrów poniżej poziomu miasta, gdyż według przepisów żadna świątynia nie mogła być wyższa niż katolickie kościoły Zamościa. Żydzi, którzy osiedlili się w Zamościu byli Sefardyjczykami, czyli pochodzili z terenów Hiszpanii i nieco różnili się od pozostałych grup żydowskich, chociażby językiem.
Dziś we wnętrzu synagogi zobaczymy szafę aron ha-kodesz, zabytkowe zwoje Tory oraz pięknie ozdobioną salę modlitewną. Synagogę możemy zwiedzać od wtorku do niedzieli, w sezonie 1 marca-31 październik w godzinach 10:00-18:00, w pozostałych miesiącach 10:00-14:00. Bilet wstępu kosztuje 7 zł/os.
11. Nadszaniec Bastionu VII – Zamość i jego nietypowe atrakcje
Ciekawą atrakcją Zamościa jest nadszaniec, czyli obronna część twierdzy. W czasie pokoju nadszaniec służył jako koszary, a podczas wojny zmieniał się w działobitnie. Nadszaniec zwiedzamy z przewodnikiem, wchodząc w długi podziemny korytarz możemy podejrzeć, jak mogła wyglądać obrona miasta.
Na trasie mijamy 37 niewielkich okienek strzelniczych oraz kazamaty ze stanowiskami artyleryjskimi. Górna część nadszańca to małe centrum handlowe z licznymi sklepikami. Na szczycie Bastionu VII jest punkt widokowy, skąd roztacza się piękna panorama na Zamość oraz jego mury obronne.
Trasa turystyczna jest czynna od maja do września w godzinach 9:00-19:00. W październiku i kwietniu wejście jest możliwe o 10:00, 12:00 i 13:00. Natomiast w okresie zimowym jedynie o 12:00.
Cennik biletów wstępu na Nadszaniec to 14 zł/os bilet normalny, 10 zł/os bilet ulgowy i 4 zł/os wejście na taras widokowy. Zwiedzanie podziemnej trasy Nadszańca trwa około 1,5 h.
12. Klasztor Franciszkanów w Zamościu
Piękną świątynią Zamościa jest również klasztor franciszkanów, który swego czasu był największym kościołem w mieście. Z zewnątrz świątynia zachwyca swoimi zdobieniami i śnieżnobiałą fasadą.
Po rozbiorze Polski klasztor został skasowany, a jego wnętrze zmieniło się w magazyn, później przejęło go liceum sztuk plastycznych oraz kino. Obecnie kościół na nowo jest świątynią, którą opiekują się franciszkanie. Na szczególną uwagę zasługują jego kilkukondygnacyjne podziemia z kryptami.
13. Rynek Wodny w Zamościu
Trzecim rynkiem Zamościa jest Rynek Wodny, który z głównym placem miasta połączony jest ulicą Moranda. Według legend właśnie tutaj kupcy poili swoje konie wjeżdżając do miasta. Dziś najciekawszym budynkiem na Rynku Wodnym jest dawny klasztor sióstr klarysek, który wyróżnia różowa fasada. Obecnie w jego murach mieści się szkoła muzyczna.
Rynek Wodny to przyjemne miejsce do odpoczynku w cieniu drzew i ochłody w sąsiedztwie szumiącej fontanny. Nieopodal placu na skrzyżowaniu ulic Żeromskiego i Bazyliańskiej zobaczymy piękną 3 piętrową kamienicę, tak zwaną Centralkę. Właśnie w niej po raz pierwszy w Zamościu zamontowano centralne ogrzewanie. Również w tej kamienicy przez kilka lat mieszkał Bolesław Leśmian.
14. Kościół św. Mikołaja – dawna cerkiew Zamościa
Tuż przy murach miasta dominuje nietypowy kształt kościoła św. Mikołaja. Jak się okazuje jest to dawna cerkiew grecka. Zbudowano ją dla greckich kupców ściągniętych do miasta przez Jana Zamojskiego. Handlowali tu głównie winami i stanowili trzecią najważniejszą grupę cudzoziemców w mieście po Ormianach i Żydach.
Co ciekawe, wysoka 36 metrowa wieża cerkwi była również punktem obserwacyjnym, obronnym i strzelniczym zamojskiego garnizonu. Obecnie cerkiew służy jako kościół rzymskokatolicki, a opiekują się nim Redemptoryści.
15. Park miejski w Zamościu – przyrodnicze atrakcje Zamościa
Całą starówkę Zamościa otaczają malownicze zielone tereny. Po chwilę wytchnienia warto przespacerować się do parku miejskiego, który pełen jest starych lip i płaczących wierzb. Dla najmłodszych przygotowany jest tutaj plac zabaw, a w miejscowych stawach możemy też karmić kaczki.
W parku znajdziemy również kilka ciekawych punktów widokowych. Na tafli jednego ze stawów w okresie letnim wyświetlana jest piękna multimedialna iluminacja. Możemy ją oglądać codziennie w godzinach od 20.00 do 24.00.
16. Bramy miejskie Zamościa
Do Zamościa prowadziły kiedyś 3 bramy miejskie, którymi również i dziś możemy dostać się na teren idealnego miasta. Najstarsza Brama Lubelska mieści się od północnej strony Zamościa. Jednak z czasem jej funkcję przejęła Nowa Brama Lubelska.
Od wschodu do miasta możemy wejść najpiękniejszą Bramą Lwowską, która wygląda niczym rzeźbiony łuk triumfalny. Brama Lwowska ma również swoją nowszą wersję, czyli Nową Bramę Lwowską. Dziś mieści się w niej Orkiestra Symfoniczna im. Karola Namysłowskiego w Zamościu.
Do trzeciej Bramy Szczebrzeskiej możemy dojść widokowymi kładkami, jakie zawieszone się wzdłuż południowych murów miasta. Roztacza się stąd zjawiskowa panorama Zamościa. Z Bramy Szczebrzeskiej wychodzimy drewnianym mostem, kiedyś zwodzonym, w kierunku Zamojskiej Rotundy.
17. Rotunda – najważniejsze historyczne miejsce Zamościa
Niecały kilometr od Bramy Szczebrzeskiej możemy przespacerować się do Rotundy. Była ona kiedyś kolejną linią obrony Zamościa, dodatkowo otaczały ją tereny zalewowe. Rotunda to ceglany budynek na planie koła o średnicy 54 m. W jej wnętrzu jest 20 identycznych cel dla armat.
Podczas II wojny światowej Rotunda była więzieniem i miejscem śmierci tysięcy Polaków. Obecnie w jej salach urządzone jest małe muzeum. Do Rotundy prowadzi usypana grobla z symbolicznym lasem białych krzyży, które otaczają to przejmujące miejsce. Wejście na teren Rotundy jest bezpłatne.
18. Zalew Zamojski i ZOO – atrakcje dla dzieci
Co robić z dziećmi w Zamościu? Świetną atrakcją szczególnie w upalne letnie dni jest odpoczynek nad zalewem zamojskim. To sztuczne jezioro liczy 18 ha i składa się z dwóch zbiorników oddzielonych groblą. Plaża nad zalewem jest piaszczysta, dodatkowo mamy tutaj wytyczone kąpieliska i widokowe molo.
Dookoła zalewu biegnie ścieżka rowerowa, idealna na wypad dla całych rodzin. W lecie można również wypożyczyć tutaj kajak lub rowerek wodny, albo zagrać w piłkę na jednym z boisk. Dodatkową atrakcją dla dzieci w Zamościu będzie z pewnością wizyta w ZOO. Jedynym we wschodniej części Polski.
Czy warto jechać do Zamościa? Zdecydowanie TAK! Zamość zachwyca, czaruje i wciąga. To idealne miasto jest jednym z najpiękniejszych w Polsce. Tutaj każdy znajdzie coś dla siebie. Fanów militariów zachwyci Twierdza Zamość z Nadszańcem, Arsenałem i bastionami. Miłośnicy zabytków powinni odwiedzić Muzeum Zamojskie, a każdego turystę zauroczy malowniczy rynek z finezyjnym ratuszem. Zamość to świetny kierunek zarówno na wypad we dwoje, jak i podróż dla całych rodzin, jego atrakcje są różnorodne i wyjątkowe.
Plan wypadu do Zamościa
Dojazd: droga nr 17 Lublin-Zamość lub droga nr 74 Janów Lubelski-Zamość
Parking: bezpłatne parkingi przy ulicy Solnej, Szczebrzeskiej, Piłsudskiego, Peowiaków
Bilety wstępów:
- Muzeum Zamojskie – 15 zł/os bilet normalny, 9 zł/os bilet ulgowy
- Muzeum Fortyfikacji i Broni Arsenał (pakiet 3 miejsc) – 29 zł/os bilet normalny, 16 zł/os bilet ulgowy
- Synagoga – 7 zł/os bilet
- Nadszaniec – 14 zł/os bilet normalny, 10 zł/os bilet ulgowy
- Taras widokowy Bastion VII – 4 zł/os
- ZOO Zamość – 40 zł/os bilet normalny, 30 zł/os bilet ulgowy
Czas zwiedzania atrakcji Zamościa: minimum 1 dzień, najlepiej cały weekend
Nasz autorski przewodnik