Magurski Park Narodowy to jeden z najmniej popularnych, choć niezwykle ciekawych parków narodowych Polski. Wędrując wśród bukowych lasów i zielonych wzgórz Beskidu Niskiego mamy okazję poczuć ducha opuszczonych Łemkowskich wsi, zobaczyć owiane legendami potężne głazy oraz zanurzyć się w dzikiej przyrodzie szumiących potoków.
Magurski Park Narodowy został utworzony w 1994 roku, a więc jest jednym z najmłodszych w naszym kraju. Ten niezwykły skrawek Beskidu Niskiego chroni głównie lasy, jakie zajmują prawie 90% powierzchni parku. Zdecydowanie najważniejsze są tutaj buczyny, których srebrzyste kory nadają lasom niepowtarzalnego uroku. Dodatkowo buki jesienią mienią się tysiącem niezwykłych barw, wiosną tworzą soczyście zielony dywan, a zimą przykrywa je śnieżnobiała puchowa kołdra.
Jednak w Magurskim Parku Narodowym znajdziemy też tajemnicze i owiane legendami skały, jak Diabli Kamień, niezwykły Magurski Wodospad i wiele unikatowych roślin. Dzięki przyrodniczym ścieżkom możemy poznać fenomen Magurskiego Parku Narodowego. Jednym z najciekawszych szlaków jest właśnie Ścieżka Przyrodnicza Folusz, która jest świetnym pomysłem na wypad dla całych rodzin.
Magurski Park Narodowy – najciekawsze szlaki i atrakcje, 15 miejsc jakie warto zobaczyć
Folusz – dojazd, parking, ścieżka przyrodnicza
Jak dojechać do ścieżki przyrodniczej Folusz w Magurskim Parku Narodowym? Do Folusza dotrzecie wygodnie trasą nr 993, która łączy Gorlice z Nowym Żmigrodem. Polecamy zaparkować auto w centrum Folusza, tutaj znajdziecie duży przestronny i bezpłatny parking.
Z parkingu idziemy zielonym szlakiem wzdłuż asfaltowej drogi, gdzie w zaledwie 10 minut docieramy do pierwszego punktu ścieżki przyrodniczej. Samochód można również zostawić tuż przy wejściu do Magurskiego Parku Narodowego, ale jeśli nie chcecie wracać tą samą drogą lecz zrobić pętelkę, to zdecydowanie wygodniej będzie zaparkować w centrum wsi.
Ile zapłacimy za wstęp na ścieżkę przyrodniczą Folusz? Obowiązuje tu bilet wstępu do Magurskiego Parku Narodowego, a więc cennik biletów to 8 zł/os za bilet normalny oraz 4 zł/os za bilet ulgowy.
Ścieżka Przyrodnicza Folusz w Magurskim Parku Narodowym
Szlak ścieżki edukacyjnej Folusz to jedna z najciekawszych tras w Magurskim Parku Narodowym. Co więcej, jest łatwa i mało wymagająca, a zatem nadaje się na rodzinny wypad, nawet z małymi dziećmi. Dodatkowo po tej ścieżce przyrodniczej możecie spacerować z psem.
Ile liczy szlak ścieżki Folusz? Trasa w pętli to około 5,5 km, a zatem żeby ją pokonać wolnym krokiem potrzebujemy mniej więcej 2,5 – 3 godziny.
Na ścieżce ustawionych jest 12 ciekawych edukacyjnych przystanków z tablicami informacyjnymi i ciekawostkami na temat Magurskiego Parku Narodowego oraz atrakcji jakie nas otaczają. Dlaczego według nas to najciekawsza ścieżka przyrodnicza? Ponieważ na trasie czeka na nas mnóstwo zaskakujący miejsc.
Ścieżka Przyrodnicza Folusz – przebieg trasy, atrakcje, ciekawostki
Nasz wypad rozpoczynamy z centrum wsi Folusz, skąd kierujemy się zielonym szlakiem do wejścia na teren Magurskiego Parku Narodowego. Przy wejściu na ścieżkę przyrodniczą jest budka, w której możemy kupić bilet wstępu, choć można to też zrobić online. Dalej ruszamy za czerwonymi znakami ścieżki edukacyjnej.
Jednym z pierwszych miejsc jakie mijamy na szlaku jest oczko wodne, które służy jako miejsce rozpłodu płazów. To właśnie tu na świat przychodzą żaby, kumaki czy traszki. Zobaczymy tutaj również ciekawe rośliny, które upodobały sobie życie pod wodą, a dzięki małemu drewnianemu podestowi możemy podglądnąć ten niesamowity świat z bliska.
Dalej ścieżka pnie się nieco w górę przez las, który dziś porasta dawne pola uprawne. Na trasie możemy zobaczyć gdzieniegdzie stosy kamieni, które rolnicy usuwali ze swoich pól.
Magurski Wodospad – największy w Beskidzie Niskim
Po około 25 minutach spaceru docieramy do zjawiskowej atrakcji, czyli Magurskiego Wodospadu. To imponujący kilkumetrowy próg skalny, który swoją obecność zawdzięcza położonemu nieco wyżej źródełku.
Pamiętajcie jednak o ważnej rzeczy, żeby oglądać spływającą wodę warto tu przyjść wiosną po roztopach lub po opadach deszczu. W przeciwnym razie, na przykład podczas suchego i upalnego lata, zobaczycie jedynie wyschnięte skały, lub ledwo sączącą się strużkę wody.
Ścieżka Przyrodnicza Folusz – atrakcje i ciekawostki
Kolejne 30 minut naszego spaceru ścieżką przyrodniczą Folusz to trasa przez klimatyczny las wśród 30 metrowych buków. Ich srebrzyste i mieniące się kory tworzą ciekawy wizualny efekt. Warto tu zwrócić uwagę, że pomiędzy gęstym lasem rośnie rzadko spotykana na takich wysokościach trawa, która wiosną pięknie kwitnie tworząc dywan z kwiatów. Brzmi jak opowieść z bajki? I tak też wygląda na żywo.
Nieco dalej na szlaku zmienia się nam krajobraz i z buczyny wchodzimy w lasy jodłowe, strefę z martwymi drzewami oraz miejsce źródeł kilku potoków. Każda z nowych form przyrody jest ciekawie opisana na tablicach edukacyjnych.
Diabli Kamień – Magurski Park Narodowy
Spektakularnym punktem na trasie ścieżki Folusz jest Diabli Kamień. Tego głazu z pewnością nie pominiecie bez efektu zachwytu. Kamień liczy imponujące 15 metrów wysokości i w sumie składa się z 6 bloków skalnych. Każdy z nich oddzielają ciekawe i szerokie szczeliny. Skąd taka potężna skała znalazła się pośrodku lasu?
Według geologów nich miliony lat temu na tym terenie było morze, a osadzający się na jego dnie piasek i szczątki zwierzątek z czasem stworzyły twardą i odporną na wypłukiwanie skałę. Kiedy morze ustąpiło skała wyłoniła się na powierzchnię, a wiatr, mróz i deszcz nadały jej nowy kształt. Kolejno z czasem natura zawładnęła skałami i ukryła wśród gęstego lasu.
Legenda o Diablim Kamieniu
Legenda o Diablim Kamieniu w Foluszu związana jest z budową kościoła w pobliskim Cieklinie. Urzędujące w lasach Beskidu Niskiego diabły wymyśliły chytry plan, jak szybko zniszczyć świątynie. Wybrały zatem największy kamień, by zrzucić go na kościół.
Głaz był tak potężny i tak bardzo ciężki, że nawet kilkunastu diabłom sprawiło problem, żeby go dźwignąć. Dodatkowo po drodze czarty robiły wiele przerw na odpoczynek, choć trzeba było się spieszyć, by zdążyć przed świtem. Niespodziewanie kiedy leciały nad Foluszem zapiał kur, wtedy diabły straciły też swoją moc. Głaz wypadł im ze szponów i spadł z impetem na ziemię, roztrzaskując się przy tym na wiele mniejszych kawałków.
Kościół w Cieklinie ocalał, a okoliczni mieszkańcy widząc te skały stwierdzili, że tylko diabły mogły przytargać tu te kamienie. Co więcej, potwierdzeniem ich przypuszczeń były odciśnięte szpony diabelskie, które wbijały się w głaz.
Magurski Park Narodowy – ruiny tartaku
Na naszej ścieżce przyrodniczej Folusz docieramy do obszaru ochrony ścisłej Magura Wątkowska. To specjalne miejsce w parku gdzie przyroda może robić co tylko jej się żywnie podoba, a człowiek nie może w to ingerować. Dla przykładu powalone drzewo leży dokładnie w tym miejscu gdzie spadło i nikt nie ma prawa go ruszać.
Zmierzając ku końcowemu odcinku ścieżki Folusz, naszym oczom ukazują się potężne betonowe bloki nad potokiem. Nieco przypominają rozwalony schron wojenny, jednak to całkiem inna historia. Fragmenty porośniętego mchem muru są pozostałością po potężnym tartaku wodnym, który rozpoczął swoją pracę w 1911 roku.
Tartak był własnością zakonu Norbertanek z Krakowskiego Zwierzyńca. Nad nim znajdowała się tama i śluza, która zatrzymywała wody rzeki Kłopotnica. Szybki nurt wody napędzał to potężne prawie 6 metrowe koło wodne. Wytworzona przy tym moc napędzała piłę tartaku, która bez przeszkód przecinała wielkie kłody drewna.
Obok tartaku stały jeszcze dwa budynki, między innymi kancelaria leśniczego. Co ciekawe, podczas II wojny światowej w tym miejscu znajdował się posterunek niemieckiej policji. Po wojnie tartak funkcjonował do lat 50-tych, następnie władzę na tym miejscem odzyskała natura.
Ostatni odcinek naszego spaceru to znowu trasa asfaltem do Folusza. Idziemy jednak malowniczą drogą tuż obok przełomu potoku Kłopotnica, która jest dopływem Wisłoki. Jej koryto wypełniają sporych rozmiarów kamienie. Zostają tylko najcięższe głazy, bo silny i szybki nurt Kłopotnicy szybko wypłukuje mniejsze kamyki.
Folusz – wieś w Beskidzie Niskim
Pętle ścieżki edukacyjnej Folusz zamykamy ponownie w centrum wsi. Ta mała osada może pochwalić się funkcjonującą do dziś kopalnią ropy naftowej. Miejscowość została założona przez mniszki z Krakowa, później przeszła w ręce Stadnickich.
Nazwa Folusza nawiązuje do zajęcia mieszkańców, którzy zajmowali się folowaniem sukna, czyli obróbce tkanin z domieszką wełny tak aby połączyły się w jedno. To dziś jeden z tych zawodów, które trudno nam sobie wyobrazić. W 1962 roku otwarto w wiosce sanatorium przeciwgruźlicze, które później zmieniono na Dom Pomocy Społecznej w Foluszu. Tutaj swoje ostatnie dni spędził słynny łemkowski artysta Nikifor.
Ożenna – atrakcje Magurskiego Parku Narodowego
Odwiedź również niezwykła wioskę Ożenna, która leży w Beskidzie Niskim, tuż przy granicy ze Słowacją. Kiedyś tętniąca życiem łemkowska osada, dziś jest przepełniona wymowną ciszą, jaką przerywa jedynie odgłos brzęczących dzwonków pasących się krów. Przemierzając ten wyjątkowy region mamy okazję wejść zarówno na bezludne i wciąż dzikie szlaki, jak i zatopić się w kojącym szumie lasów Magurskiego Parku Narodowego.
Ożenna w Beskidzie Niskim – szlak w Magurskim Parku Narodowym
Wapienne – najmniejsze uzdrowisko w Polsce
Czy wiesz, że w Polsce mamy aż 45 miejscowości uzdrowiskowych. Z czego najwięcej, bo 11 w województwie dolnośląskim. Ale które uzdrowisko jest najmniejszym w Polsce? Na pewno znasz Krynicę – Zdrój, Kołobrzeg, Szczawnicę czy Polańczyk, jednak czy słyszałeś o Wapiennym? Jeśli nie to zabieramy Cię w klimatyczną i leczniczą podróż.
Wapienne – najmniejsze uzdrowisko w Polsce
Folusz dziś jest jedną z ważniejszych turystycznych wiosek w Magurskim PN. Znajdziecie tu również ośrodek zarybieniowy oraz stawy z hodowlą pstrąga. Dziś świeże Pstrągi są wizytówką wsi, a w lokalnej smażalni warto po trudach szlaku, odpocząć i posmakować lokalnej rybki. Zdecydowanie szlak ścieżką przyrodniczą Folusz dostarczy nam wielu wrażeń.
Plan wypadu na Ścieżkę Przyrodniczą Folusz w Magurskim Parku Narodowym
Dojazd: droga nr 993 kierunek Gorlice – Nowy Żmigród
Parking: bezpłatny parking w miejscowości Folusz
Bilety Wstępu:
- Magurski Park Narodowy – bilet normalny 8 zł/os, bilet ulgowy 4 zł/os
Czas przejścia Ścieżki Przyrodniczej Folusz: 2,5 – 3 godz.
Dystans: 5,5 km trasa w pętelce, poziom trudności – łatwa
Nasz autorski przewodnik