Na szczycie wzgórza stoi niewielka drewniana cerkiew, którą otacza niesamowity las krzyży. Drewniane, kamienne, metalowe, od kilkumetrowych po maleńkie, które mieszczą się w dłoni. Niektóre bogato ozdobione inne skromne i proste. Jednak wszystkie są symbolem głębokiej wiary i nadziei.
Grabarka to wyjątkowe miejsce na mapie Podlasia. Nieważne czy wyznajesz prawosławie, czy jakąkolwiek inną religię, każdego człowieka wizyta w tym miejscu przyprawi o dreszcz emocji. Święta Góra Prawosławia jest przesiąknięta zarówno głęboką wiarą pielgrzymów, jak i ich życiowym bólem, który chcą tutaj uleczyć. Daj się porwać i Ty w mistyczną wędrówkę do najważniejszego prawosławnego sanktuarium, do miejsca licznych uzdrowień i niegasnącej wiary.
Podlasie atrakcje – 20 miejsc, za które pokochasz Podlaskie, co warto zobaczyć?
Historia powstania Grabarki
Początek istnienia cudownego wzgórza Grabarka to czas potwornej zarazy, jaka panowała w 1710 roku na całym Podlasiu. Ogromne żniwo śmierci zebrała wtedy zakaźna choroba, z którą nikt nie mógł sobie poradzić, a była nią cholera. Aż pewnej nocy jeden starzec dostał we śnie objawienia, ratunkiem dla ludzi miało być niewielkie wzgórze w okolicy Siemiatycz.
Pogrążeni w rozpaczy i przerażeni wierni posłuchali głosu Boga i tłumnie ruszyli na pobliskie wzgórze. Z głęboką wiarą i nadzieją nieśli w rękach drewniane krzyże. Na miejscu pod wzgórzem obmywali się w niewielkim źródełku, modląc się przy tym żarliwie. Jak wielkie było ich zdziwienie i radość, kiedy okazało się że aż 10 tys. osób uniknęło choroby. Wierni od razu uznali górę za świętą i w podzięce za cud wybudowali na jej szczycie niewielką kapliczkę, a później drewnianą cerkiew.
Wzgórze Grabarka
Kierując się z parkingu w stronę głównej bramy sanktuarium mijamy cudowne źródełko. Woda w nim jest tak orzeźwiająca, że śmiało można ją nalewać do butelek. Tuż obok przy potoku wciąż zobaczymy porozwieszane chusteczki, którymi wierni obmywają chore miejsca.
Dalej na górę pniemy się po kilkudziesięciu kamiennych schodach. Najbardziej gorliwi pątnicy ostatnią drogę pokonują na kolanach. Na szczycie wzgórza stoi piękna drewniana cerkiew, jaką otacza gęsty las nie tylko rozłożystych drzew, ale przede wszystkim las krzyży, które w wiadomych sobie intencjach przynoszą tu pielgrzymi.
Co jest na wzgórzu Grabarka? Atrakcje i zabytki Grabarki
Dziś Święta Góra Grabarka to sporych rozmiarów kompleks kilku budynków. Dodatkowo całe wzgórze otacza wysoki mur. Oprócz cudownego źródełka ze studnią, które jest u podnóża szczytu, reszta ważnych miejsc jest już na górze. Oczywiście większość ludzi zmierza tutaj do cerkwi Przemienienia Pańskiego.
Jednak oprócz cerkwi na wzgórzu znajdziemy także prawosławny żeński klasztor, czyli Monaster św. Marty i Marii, który funkcjonuje na Grabarce już od 1947 roku. To właśnie siostry opiekują się tym świętym miejscem. Na wzgórzu jest również druga cerkiew Ikony Matki Bożej “Wszystkich Strapionych Radość” z 1950 roku, parafialny cmentarz oraz trzecia cerkiew domowa, w której siostry modlą się w okresie zimowym. Na Grabarce działa też miejscowy sklepik z pamiątkami, w którym możemy zakupić wyjątkowe rękodzieła.
Cerkiew Przemienienia Pańskiego w Grabarce
Główna i najważniejsza cerkiew Grabarki znajduje się w miejscu, w którym stała pierwsza wotywna kapliczka. Oczywiście z czasem cerkiew była rozbudowana i modernizowana. Niestety świątynia, którą widzimy dziś jest współczesna i liczy nieco ponad 30 lat. Starsza cerkiew spłonęła w 1990 roku, niestety nie był to przypadek, a celowe podpalenie.
Ponad stuletnia świątynia spłonęła razem z całym zabytkowym wyposażeniem, cudem przetrwały tylko dwie ikony. Dziś cerkiew z zewnątrz wygląda praktycznie tak samo, jest jednak murowana i bardziej przestronna. Wewnątrz zobaczymy piękne kolorowe polichromie i pozłacany dwurzędowy ikonostas.
Krzyże na Grabarce
Niekiedy na Grabarkę mówi się “Góra Krzyży” i nic w tym dziwnego, bo przecież na wzgórzu wyrósł z nich już prawdziwy las. Szacuje się że krzyży, które otaczają cerkiew może być już ponad 10 tys. Ich ogrom tworzy prawdziwy labirynt. Te najstarsze krzyże, które stoją najbliżej cerkwi, wciąż noszą ślady po pożarze świątyni.
Największą uroczystością Grabarki jest odpust Przemienienia Pańskiego, który odbywa się w dniach 18-19 sierpnia. Wtedy też na wzgórze trafia najwięcej nowych krzyży. Na wielu z nich zobaczymy napis “Spasi i Sochrani”, czyli “Zbaw i Zachowaj”, albo “Nika”, co oznacza “Zwycięzca”. Każdy z tych krzyży to osobna ludzka historia, często wielki ból, innym razem ogromna radość i wdzięczność, a czasami gorąca prośba i modlitwa. To właśnie te symbole tworzą niezwykły kult Grabarki.
Grabarka – zwiedzanie wzgórza, godziny otwarcia cerkwi
Wzgórze Grabarka można oczywiście zwiedzać, sam teren dookoła jest zawsze otwarty i z radością gości przybyłych tutaj pielgrzymów i turystów. Jednak żeby wejść do wnętrza cerkwi Przemienienia Pańskiego musimy się zjawić w wyznaczonych godzinach.
Cerkiew jest otwarta dla zwiedzających codziennie, w dni powszednie od 10:00 do 17:00 (chyba, że trwa nabożeństwo), w soboty od 11:00 do 17:00, a w niedziele i święta od 13:00 do 17:00. Pozostałe dwie cerkwie są niedostępne dla turystów, podobnie jak teren klasztoru. Trzeba też koniecznie pamiętać, że do cerkwi nie można wejść z odsłoniętymi ramionami i w krótkich spodenkach, dlatego warto mieć na uwadze odpowiedni ubiór.
Święta Góra Grabarka to najważniejsze prawosławne sanktuarium w Polsce. Tym bardziej warto je odwiedzić i poznać powód, dla którego co roku przybywa tutaj rzesza wiernych. Co więcej zobaczymy tu również niepowtarzalny las krzyży. Zdecydowanie wizyta w podlaskiej Grabarce to wyjątkowe duchowe przeżycie.
Plan wypadu do Grabarki
Dojazd: kierunek Siemiatycze – Grabarka Klasztor
Parking: bezpłatny parking pod wzgórzem Grabarki
Bilety Wstępu:
- Zwiedzanie Grabarki – świętej góry prawosławia jest bezpłatne
Czas zwiedzania : 1,5 – 2 godz.
Nasz autorski przewodnik