W uroczej dolinie Bugu, na prawym brzegu rzeki z dala od cywilizacji, odkryjemy wyjątkowo mistyczne miejsce. Jest nim prawosławny Monaster Jabłeczyński z cudownymi ikonami, cennymi relikwiami i pięknymi małymi kapliczkami.
Na końcu świata nad leniwie płynącym Bugiem, jego starorzeczami i bujną zielenią okolicznych łąk, błyszczy złota kopuła cerkwi. Góruje ona nad budynkami męskiego prawosławnego klasztoru. Ten wyjątkowy zabytek, jakim jest Monaster w Jabłecznej przetrwał już ponad 500 lat i wciąż nieustannie zachwyca. To niesamowite, że ani wojny, ani zmiany granic nie zniszczyły tego cudownego miejsca. Zatem dziś mamy okazję zwiedzać prawdziwą perłę prawosławia.
Atrakcje nad Bugiem – 12 najciekawszych miejsc, które warto zobaczyć
Jabłeczna nad Bugiem
Jabłeczna to niewielka wioska w województwie lubelskim, która malowniczo wkomponowała się w nizinne tereny meandrującego nieopodal Bugu. Łąki, szuwary i pola uprawne to krajobraz tej części województwa, a dokładniej krainy geograficznej, jaką jest Podlasie. Wschodnie tereny Polski od zawsze były tyglem wielonarodowościowym i wielokulturowym o czym właśnie świadczy Monaster.
Okoliczne ziemie Jabłecznej zawsze leżały w pobliżu Rosji, później też trafiły pod jej zabór. Zdecydowanie miało to duży wpływ na kulturę i religię mieszkańców. Dlatego też w okolicy było bardzo dużo wiernych wyznania prawosławnego. Dziś Jabłeczna to spokojna rolnicza wieś nad Bugiem, jednak jak się okazuje jej losy na przestrzeni lat były bardzo burzliwe.
Legenda o cudownej ikonie św. Onufrego
Jak głosi miejscowa legenda budowa monasteru właśnie w tym miejscu nie była wcale przypadkowa. Pewnego letniego poranka o brzasku miejscowym rybakom ukazał święty Onufry. Jak się okazało wypowiedział wtedy prorocze słowa, których prości mężczyźni nie do końca byli w stanie pojąć. Jego przepowiednia brzmiała tak: “już zawsze imię moje będzie tutaj chwalone”.
Od tego wydarzenia minęło kilka dni, kiedy nad rzeką znowu stał się cud! W dziwny sposób przypłynęła Bugiem ikona św. Onufrego i zatrzymała się właśnie w Jabłecznej. Mieszkańcy od razu uznali to za znak i szybko w tym miejscu zbudowali małą kapliczkę, z czasem ją rozbudowali, aż w końcu powstał tu Monaster.
Jabłeczna – historia klasztoru
Przez ponad 500 lat istnienia Monasteru w Jabłecznej jego mury przeżywały wzloty i upadki. Powstanie klasztoru datuje się na rok 1498. Pierwsze problemy prawosławnym wiernym przyniosły zmiany praw kościelnych, później powstania, a zdecydowanie największe straty wyrządziły wojny. Przed I wojną światową w klasztorze mieszkało 80 mnichów.
Jednak w czasie niemieckiej ofensywy większość mnichów uciekła do Rosji. Pozostał tylko 1 opiekun, którego Niemcy aresztowali. Wtedy też budynki klasztoru zostały mocno zniszczone. W czasie II wojny światowej w murach klasztoru mieszkało wielu uciekinierów, którzy nie mieli się gdzie schronić i właśnie tu szukali swojej bezpiecznej przystani.
Powojenne losy Polski doprowadziły do akcji przesiedleń ludności wyznania prawosławnego na teren ziem odzyskanych. Z 1500 wiernych w Jabłecznej pozostało zaledwie 80 osób. Na szczęście po wielu latach Monaster na nowo odzyskał swój blask, powrócili tu mnisi, którzy kontynuują to co rozpoczęło się w Jabłecznej już 5 wieków temu. Na nowo jest to miejsce głębokiej modlitwy i wyciszenia.
Jabłeczna – Monaster św. Onufrego
Obecnie Monaster w Jabłecznej zamieszkuje kilku mnichów. Cały kompleks składa się z budynków mieszkalnych oraz pięknej cerkwi ze złotą kopułą i cudownymi ikonami św. Onufrego oraz MB Jabłeczyńskiej. W murach klasztoru leży również dzwonnica, niewielki cmentarz, kaplica do święcenia wody i dwie mniejsze kaplice w części zakonnej. Całość otacza wysoki mur.
Już poza murami klasztoru, lecz na wprost bramy głównej stoi jeszcze niewielka drewniana kaplica pw. Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny z 1906 roku. Po drugiej stronie Monasteru, zmierzając w kierunku Bugu natrafimy na przyklasztorny ogród z grządkami i pasieką, nieco dalej jest już starorzecze z mokradłami. Kilkaset metrów za Monasterem jest jeszcze druga drewniana kapliczka pw. św. Ducha z 1912 roku. Leży ona tuż nad Bugiem w sąsiedztwie granicy z Białorusią.
Zachwyć się klimatem uroczej nadbużańskiej wsi Hanna i odkryj wyjątkowe zabytki oraz smaki Lubelszczyzny.
Hanna – atrakcje lubelskiej wioski na szlaku Wielokulturowy Nurt Bugu
Cerkiew pw. św. Onufrego Wielkiego w Jabłecznej
Budowa cerkwi przy klasztorze św. Onufrego w Jabłecznej zakończyła się w 1840 roku, a zatem liczy już ponad 180 lat. Już z zewnątrz cerkiew robi imponujące wrażenie, bo nad głównym wejściem zbudowany jest czterokolumnowy portyk, który przypomina antyczne budowle.
Gdy tylko przekroczymy jej próg od razu do nas dociera wyjątkowy zapach kadzideł i blask pozłacanych ikon, które mienią się na tle błękitnych niczym niebo fresków. Wszystko to wygląda bardzo magicznie. Cerkiew jest zbudowana na planie krzyża, a w jej środkowym miejscu jest wysoka kopuła z przeszkleniami. Promienie jakie wpadają przez okna do wnętrza tworzą niepowtarzalny mistyczny klimat.
Odkrywając wyjątkowe wnętrze cerkwi trzeba zwrócić uwagę na dwie najważniejsze ikony. Pierwsza z nich znajduje się po prawej stronie ikonostasu i jest to ikona św. Onufrego. To dokładnie ta sama ikona, która ponad 500 lat temu przypłynęła tutaj Bugiem. Jednak jak się okazuje historycy twierdzą, że może być jeszcze starsza niż zakładamy. Natomiast po przeciwnej stronie ikonostasu jest szczególnie czczona ikona Matki Bożej, zwanej Jabłeczyńską.
Zwiedzanie Monasteru św. Onufrego w Jabłecznej
Drzwi Monasteru w Jabłecznej są otwarte dla każdego, tutejsi mnisi z radością i dużą gościnnością witają każdego. Żeby dotrzeć do Monasteru musimy kierować się z centrum Jabłecznej na sam kraniec wsi pod Białoruską granicę. Na miejscu czeka na nas szeroki i bezpłatny parking. Odkrywając zakątki Monasteru koniecznie trzeba zajrzeć do głównej cerkwi i dwóch niewielkich kaplic, jakie znajdują się już poza jego murami. Na terenie klasztoru działa również dom pielgrzyma i sklepik z pamiątkami.
Monaster św. Onufrego w Jabłecznej to wyjątkowe miejsce, przepełnione głęboką wiarą i mistycyzmem, który czujemy tu na każdym kroku. Odkrywając piękne zabytki z niesamowitą historią, zatapiamy się również w dziewiczej krainie nieskażonej przyrody nadbużańskiej krainy.
Plan wypadu do Jabłecznej
Dojazd: droga nr 816, kierunek Terespol – Kodeń – Jabłeczna
Parking: bezpłatny parking przy murach Monasteru
Bilety Wstępu:
- Zwiedzanie Monasteru w Jabłecznej jest bezpłatne
Czas zwiedzania : 1,5 – 2 godz.
Nasz autorski przewodnik